ประเด็นโลก ประเด็นร้อน 26 พฤศจิกายน – 2 ธันวาคม 2012

เลือกตั้งคาตาโลเนีย ประวัติศาสตร์หน้าใหม่ของแคว้นและของสเปน? เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมาประชาชนในแคว้นคาตาโลเนียหรือชาวคาตาลันได้ออกมาทำการเลือกตั้งครั้งสำคัญของประวัติศาสตร์พวกเขาและอาจส่งผลต่ออนาคตของประเทศสเปน แม้เป็นเพียงการเลือกตั้งระดับแคว้นเพื่อเลือกผู้แทนจากพรรคการเมืองเข้าดำรงตำแหน่งในสภาของแคว้นก็ตาม
            คนทั่วไปอาจไม่ค่อยรู้จักชื่อคาตาโลเนีย แต่น่าจะคุ้นกับชื่อบาร์เซโลน่าซึ่งเป็นเมืองเอกประจำแคว้นนี้ที่เป็นแคว้นใหญ่อันดับสองของสเปน เป็นเมืองอุตสาหกรรมผลิตสินค้าส่งออกที่สำคัญที่สุด สร้างผลผลิตทางเศรษฐกิจราวร้อยละ 20 ของประเทศ มีความร่ำรวยและถูกเรียกเก็บภาษีสูงสุดแห่งหนึ่งของประเทศ กล่าวกันว่าเป็นชาวสเปนที่ทำงานหนัก ปัจจุบันมีอำนาจปกครองตนเองในระดับหนึ่งอยู่แล้ว
            ชาวคาตาลันมีภาษาพูด มีวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ของตัวเอง คาตาโลเนียในอดีตเคยเป็นเอกราชไม่ขึ้นกับสเปน ต่อมาถูกรุกรานและผนวกเข้ากับสเปน แต่ชาวคาตาลันยังพยายามรักษาอัตลักษณ์ของตนไว้ ทำให้ชาวคาตันลันแตกต่างจากผู้คนแคว้นอื่นๆ ของสเปนโดยเฉพาะภาษาพูด กลายเป็นชนวนให้ชาวสเปนบางส่วนไม่พอใจชาวคาตาลัน การที่สังคมสเปนทั่วไปไม่พอใจที่คนคาตาลันไม่พูดภาษาสเปนทำให้เกิดความขัดแย้งของคนสองกลุ่ม ยิ่งเป็นเหตุให้เกิดคนคาตาลันรู้สึกแปลกแยก
            โดยวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์และปฏิสัมพันธ์ระหว่างพวกเขากับสังคมสเปนโดยรวม ชาวสเปนในแคว้นคาตาโลเนียหรือชาวคาตาลันจึงไม่ค่อยรู้สึกว่าเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับประเทศแม่ของตัวเอง

จากสาเหตุความแปลกแยกดังกล่าวทำให้ชาวคาตาลันส่วนหนึ่งคิดแยกตัวจากสเปน แต่ต้นเหตุที่จุดประกายให้ชาวคาตาลันสนับสนุนความคิดการเป็นเอกราชอย่างท่วมท้นมาจากการที่พวกเขาเห็นว่ารัฐบาลกลางเก็บภาษีจำนวนมากจากพวกเขา แต่งบประมาณที่รัฐบาลกลางส่งกลับมาพัฒนาแคว้นมีนิดเดียว ดังนั้นเมื่อรัฐบาลสเปนกำลังประสบปัญหาเศรษฐกิจและขึ้นภาษีที่เก็บจากแคว้น ชาวคาตาลันจึงไม่พอใจและสนับสนุนแนวคิดการแยกตัวออกจากสเปน
            ผลสำรวจจาก Center of Opinion Studies ของรัฐบาลคาตาโลเนียเมื่อไม่นานนี้พบว่าประชาชนร้อยละ 57 สนับสนุนการเป็นเอกราช เหนือกว่าข้อเสนอการยอมรับแนวทางที่แคว้นมีอำนาจปกครองตนเองมากขึ้นที่ได้คะแนนร้อยละ 44
            คนที่สนับสนุนการแยกตัวเชื่อว่าหากทำเช่นนั้นรัฐบาลใหม่ที่พวกเขาจัดตั้งจะใช้ภาษีของพวกเขาเพื่อพัฒนาแคว้นของเขาเองอย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วย เชื่อว่าชีวิตจะดีขึ้น และเห็นว่าพวกเขาควรจัดทำประชามติเรื่องการแยกตัวออกจากสเปน ไม่ว่าการแยกตัวเป็นเอกราชจะถูกหรือผิดกฎหมาย
แน่นอนว่าการประกาศแยกตัวเป็นเอกราชผิดกฎหมายและรัฐบาลกลางไม่อาจปล่อยให้เกิดขึ้น
ผลการเลือกตั้งเบื้องต้นที่ออกมาแล้วพบว่ากลุ่มพรรคที่สนับสนุนการแยกตัวนั้นได้ที่นั่งในสภาราวสองในสามของจำนวนที่นั่งทั้งหมด กลุ่มพรรคการเมืองที่สนับสนุนการแยกตัวได้คะแนนเสียงในสภามากขึ้น สร้างความชอบธรรมแก่ฝ่ายนี้ที่จะดำเนินแนวทางแยกตัวต่อไป
ผลการเลือกตั้งน่าจะเพิ่มความวุ่นวายทางการเมืองแก่สเปน
            หากคาตาโลเนียแยกตัวออกไปจริง เท่ากับทำให้เศรษฐกิจสเปนที่อ่อนแออยู่แล้วยิ่งอ่อนแอลงกว่าเดิมและซ้ำเติมปัญหาอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องภาระหนี้สินของประเทศ การว่างงาน คาตาโลเนียจะเริ่มต้นประวัติศาสตร์หน้าใหม่ของตนเอง รวมทั้งประเทศสเปนด้วย
            มองในภาพกว้าง ไม่ว่าที่สุดแล้วคาตาโลเนียจะแยกตัวออกในอนาคตหรือไม่ เหตุดังกล่าวจะส่งผลต่อเสถียรภาพของทางการเมืองและเศรษฐกิจสเปน ส่งผลเป็นลูกโซ่ต่อเสถียรภาพของยูโรโซน คาดการณ์ว่าสถานการณ์การแยกตัวของจะไม่จบง่ายๆ ดังนั้นเสถียรภาพของยูโรโซนจะสะเทือนตราบเท่าที่สถานการณ์ดังกล่าวยังไม่ยุติ
26 พฤศจิกายน 2012
ชาญชัย คุ้มปัญญา
------------------
บรรณานุกรม:
1. Catalonia: The future is another country. http://www.youtube.com/watch?feature=endscreen&v=6vxdlD5KuCA&NR=1
2. Spanish Region Votes in Test of Independence Push. http://online.wsj.com/article/SB10001424127887324469304578140661908998182.html
3. Spain's Catalonia punishes pro-referendum leader. http://www.seattlepi.com/news/article/Spain-s-Catalonia-punishes-pro-referendum-leader-4064365.php
----------------------