สถานการณ์โลก

บทความ 29 ก.ค. 2012 ชาญชัย คำพูดของประธานธนาคารกลางยุโรป (ECB) ที่จะกระทำทุกอย่างเพื่อรักษาเสถียรภาพของยูโรโซนได้สร้างความเชื่อมั่น ทำให้ตลาดที่กำลังหวั่นไหวเกรงว่าสถานการณ์จะทรุดหนักอีก บางคนคิดไปไกลถึงขั้นกรีซจะไม่รอด ยูโรโซนจะแตกในไม่ช้า กลับเกิดความมั่นคงในจิตใจขึ้นมาทันที ฟื้นความหวังว่ายูโรโซนจะไม่ล้ม สถานการณ์จะฟื้นตัว ผมขอยกตัวอย่างเพื่ออธิบายลงรายละเอียดโดยเลือกกรณี อัตราดอกเบี้ยพันธบัตรรัฐบาลสเปนอายุ 10 ปี สำนักข่าว EL PAISของสเปนรายงานว่า คำกล่าวของประธานธนาคารกลางยุโรป ทำให้อัตราดอกเบี้ยพันธบัตรอายุ 10 ของสเปนลดลง 600 basis pointsนับจากวันที่ 20 ก.ค.ที่ผ่านมา [ในวันพฤหัสอยู่ที่ร้อยละ 6.94] เรื่องนี้เป็นข่าวสำคัญเพราะย้อนหลังไปไม่ถึง 3 เดือน สเปนยังไม่มีปัญหาใดๆกับพันธบัตรของตนเลย              ไม่น่าเชื่อว่าเพียงคำพูดของคนๆเดียวจะทำให้อัตราดอกเบี้ยพันธบัตรสเปนลดลงฮวบ จากร้อยละ 7.6 ลดลงเหลือต่ำกว่า 7 เปรียบเหมือนคนไข้ ICU ที่อาการหนัก กลับมาทรงตัว ควบคุมได้             เรื่องไม่จบเพียงเท่านี้ ผู้นำเยอรมันกับฝรั่งเศสและท่านอื่นๆ เข้ามาเสริมได้จังหวะพอดี ในวันรุ่งขึ้น คือวันศุกร์ (…

บทความ 27 ก.ค. 2012 ชาญชัย ปกติข่าวสำคัญที่ออกจากสื่อตะวันตกถึงประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลีหรือเกาหลีเหนือมักจะเป็นข่าวที่สร้างความกังวลแก่หลายประเทศ เช่น กำลังทดสอบขีปนาวุธรุ่นใหม่ ประสบความสำเร็จในการทดสอบอาวุธนิวเคลียร์ ประกาศพร้อมจะส่งทหารทำสงครามกับระบอบทุนนิยม แต่สัปดาห์นี้กลับมีข่าวสำคัญที่แปลกแตกต่างออกไปและหาได้ยากอย่างยิ่ง นั่นคือ การปรากฏตัวของสุภาพสตรีหมายเลข 1 เกาหลีเหนือ ริ โซลจู (Ri Sol-ju) เคียงคู่กับผู้นำเกาหลีเหนือ สำหรับประเทศที่ให้ความสำคัญกับทุกสิ่งที่สื่อออกไปอย่างเกาหลีเหนือ ทำให้นานาชาติต้องตีความว่าประเทศนี้กำลังจะสื่ออะไร พร้อมกับคาดการณ์ไปยังอนาคต The New York Times วิเคราะห์แม้กระทั่งชุดที่เธอสวมใส่ว่าแตกต่างจากชุดปกติทั่วไปที่ควรใส่ ดูออกจะมียี่ห้อหรูแบบตะวันตก ส่วน The Korea Heraldยกการตีความของนักวิจัยเกาหลีใต้ว่า ผู้นำเกาหลีเหนือ “ต้องการแยกตัวเองออกจากภาพลักษณ์ของบิดา” ที่ไม่ต้องการให้ภรรยาปรากฏต่อสาธารณะ การตีความ การวิเคราะห์ยังสามารถทำได้อีกมาก ขึ้นกับว่าจะคิดแบบซับซ้อนหรือคิดแบบธรรม จะคิดภายใต้มองกรอบแบบส่วนบุคคลหรือกรอบภาพรวม หากเป็นการวิเค…

บทความ 18 ก.ค. 2012 ชาญชัย ในขณะที่ตลาดเงินตลาดทุนกำลังใจจดใจจ่อกับคำให้การของประธานธนาคารกลางสหรัฐฯ นายเบน เบอร์นันกี้ เมื่อกลางเดือนกรกฎาคม เป็นอีกครั้งในหลายครั้งที่มีผู้คาดหวังอยากให้ธนาคารกลางสหรัฐฯออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจรอบใหม่ ซึ่งอาจเป็นมาตรการผ่อนคลายเชิงปริมาณรอบที่ 3 (QE3) หากออก QE3 (หรือเป็นชื่ออื่นที่มีนัยว่าคือมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจครั้งใหญ่) อย่างน้อยในระยะสั้นระบบเศรษฐกิจสหรัฐฯย่อมกระเตื้องขึ้นอย่างแน่นอน และส่งผลกระตุ้นระบบเศรษฐกิจทั่วโลกด้วย แต่หากมองในทางลบ สามารถตีความได้ว่าแม้ธนาคารกลางต้องการให้เศรษฐกิจฟื้นตัวอย่างแข็งแกร่ง แต่การกระตุ้นเศรษฐกิจหลายครั้งหลายหนที่ผ่านมาทำได้แค่กระตุ้นให้เศรษฐกิจดีขึ้น ‘ชั่วคราว’ เท่านั้น เปรียบเสมือนให้ ‘ยาบรรเทาปวด’ ที่เมื่อหมดฤทธิ์ยาแล้วอาการเจ็บป่วยอันเนื่องจาก ‘โรคร้าย’ ก็ปรากฏให้เห็นอีกครั้งทันที พูดชัดๆคือ มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจที่ผ่านมาไม่สามารถ ‘รักษา’ โรคร้ายตามต้องการ ไม่สามารถทำให้เศรษฐกิจฟื้นตัวได้อย่างแท้จริง ดังนั้น มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจรอบใหม่ อาจถูกตีความได้ว่า มีค่าเป็นเพียง ‘ยาบรรเทาปวด’ อีกชุดหนึ่ง แต่ไม่ใช่ ‘ยารั…

ในที่ประชุม East Asia Summit (EAS) กับ Asean Regional Forum (ARF) เมื่อวานได้ถกในหลายประเด็น แต่เรื่องสำคัญคือข้อพิพาทหมู่เกาะปะการังสการ์โบโรห์ (Scarborough shoal) ที่กว่า 6 ประเทศอ้างสิทธิอธิปไตยเหนือหมู่เกาะดังกล่าว อันได้แก่จีน ไต้หวัน เวียดนาม ฟิลิปปินส์ มาเลเซียกับบรูไน
ข้อพิพาทนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่แต่กลายเป็นประเด็นทุกครั้งเมื่อประเทศใดประเทศหนึ่งทำการบางอย่างเพื่ออ้างสิทธิ เช่น ส่งเรือประมงไปจับปลาแล้วพูดว่าจับปลาในดินแดนของตน ส่งเรือรบไปลาดตระเวรเพื่อคุ้มครองพื้นที่ของตน ฯลฯ แม้จีนจะพยายามขอเจรจาแบบทวิภาคีกับคู่กรณีแต่ละประเทศ และพยายามเรียกร้องห้ามประเทศอื่นที่ไม่ได้อ้างสิทธิเหนือพื้นที่ดังกล่าวเข้ามาเกี่ยวข้อง แต่ตลอดหลายปีที่ผ่านมาหลายประเทศในอาเซียนได้ใช้เวทีที่ประชุมด้านความมั่นคงเพื่อพูดคุยเรื่องดังกล่าวมาโดยตลอด เข้าหลัก ‘คนตัวเล็กหลายคนรวมกันเพื่อสู้คนตัวโต’
ล่าสุดรัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ นางฮิลลารี คลินตันได้เข้าร่วมประชุมและแสดงจุดยืนอย่างชัดเจนว่า “สหรัฐฯไม่ได้อ้างสิทธิเหนือดินแดนดังกล่าวและไม่ต้องการเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งในเรื่องข้อพิพาททางดินแดนหรือเขตแดนทางท…