แม้นานาชาติจะวิพากษ์วิจารณ์
อาจเป็นต้นเหตุความรุนแรง โหมไฟลัทธิสุดโต่ง
แต่รัฐบาลทรัมป์ยังคงประกาศยอมรับเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงอิสราเอล
ตามแนวทางที่วางไว้นานแล้ว
6
ธันวาคม ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) ลงนามยอมรับเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงประเทศอิสราเอล
ซึ่งหมายถึงเยรูซาเล็มทั้งฝั่งตะวันตกที่อยู่ใต้การปกครองของรัฐบาลอิสราเอลกับฝั่งตะวันตกที่อยู่ใต้การดูแลของปาเลสไตน์
ท่ามกลางเสียงคัดค้านจากนานาชาติ
ในแถลงการณ์ประธานาธิบดีทรัมป์เริ่มต้นด้วยการบอกว่าที่ตัดสินใจทำเช่นนี้เพื่อให้การเจรจาสันติภาพระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์เข้าสู่มิติใหม่
รักษาคำมั่นที่ให้ไว้ตอนหาเสียง
เป็นประโยชน์ต่อประเทศมากที่สุด และเป็นประโยชน์ต่อการแสวงหาสันติภาพระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์
ชมคลิปสั้น 3 นาที
อิสราเอลมีสิทธิที่จะตัดสินใจว่าเมืองใดเป็นเมืองหลวงของตนเอง
และแท้จริงแล้วการยอมรับเช่นนี้จะนำสู่สันติภาพถาวร
เมืองนี้เป็นเมืองหลวงเก่าของยิวตั้งแต่อดีตกาล ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของรัฐสภา
ศาลฎีกา (Supreme Court) ทำเนียบนายกรัฐมนตรี
และหลายกระทรวงของอิสราเอล
ในอนาคตเยรูซาเล็มจะยังคงเป็นดินแดนของคนหลายศาสนา
พวกยิวจะยังคงอธิษฐานที่ Western Wall
พวกนับถือคริสต์เดินทางไปที่ Stations of the Cross
ส่วนมุสลิมจะละหมาดที่มัสยิดอัล-อักซอร์ (Al-Aqsa)
การตัดสินใจนี้ไม่มีผลต่อผลลัพธ์สุดท้าย
รวมทั้งเรื่องเขตแดนของรัฐอิสราเอลในเยรูซาเล็ม
รัฐบาลยังคงมุ่งมั่นที่จะให้เกิดข้อตกลงสันติภาพถาวร เรื่องเขตพรมแดนจะขึ้นอยู่กับการเจรจา
รวมทั้งอธิปไตยของอิสราเอลต่อกรุงเยรูซาเล็ม สนับสนุนแนวทางทวิรัฐ (two-state
solution) หากทั้ง 2 ฝ่ายเห็นร่วมกัน
ในระหว่างนี้สถานศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ จะคงสถานะเดิม รวมทั้ง Temple Mount
หรือ Haram al-Sharif
วิพากษ์แถลงการณ์ทรัมป์ :
มีคำเตือนมากมายและเป็นที่ยอมรับทั่วไปว่าหากรัฐบาลสหรัฐยอมรับเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงอิสราเอลจะเกิดความวุ่นวายตามมา
ทำลายกระบวนการเจรจาสันติภาพ แต่ประธานาธิบดีทรัมป์ยังพูดว่าการทำเช่นนี้จะเกิดสันติภาพอันถาวร
James. L Gelvin จาก
University of California อธิบายว่าการยอมรับเท่ากับทำลายข้อตกลงสันติภาพออสโล
แนวทางทวิรัฐ โหมไฟมุสลิมต่อต้านอเมริกา ผลักดันให้พวกมุสลิมสายกลางต้องต่อต้านสหรัฐรุนแรงกว่าเดิม
และเป็นหลักฐานว่าลำเอียงเข้าข้างอิสราเอล
ประธานาธิบดีทรัมป์อ้างเหตุผลว่าเมืองนี้เป็นเมืองหลวงเก่าของยิว
ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของรัฐสภาอิสราเอล ทำเนียบนายกรัฐมนตรี ฯลฯ ถ้อยคำเหล่านี้เป็นการอ้างเหตุผลแบบข้างๆ
คูๆ หากทุกฝ่ายยึดประวัติศาสตร์โลกจะวุ่นวายไม่จบสิ้น
และไม่ควรจะมีประเทศสหรัฐอเมริกา เพราะดินแดนนี้แต่เดิมไม่ใช่ของอเมริกัน
การที่หน่วยงานรัฐบาลอิสราเอลไปตั้งในเยรูซาเล็มซึ่งหมายถึงฝั่งตะวันตก
อยู่ใต้การปกครองของอิสราเอล
ไม่เป็นเหตุที่จะอ้างว่าเยรูซาเล็มทั้งหมดเป็นของอิสราเอล
เป็นการละเมิดข้อตกลงเดิมที่ให้ฝั่งตะวันออกเป็นของปาเลสไตน์ เป็นอีกครั้งที่รัฐบาลสหรัฐละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ
ละเมิดข้อมติคณะมนตรีความมั่นคงที่สหรัฐรับรอง
ถ้าจะพิจารณาโดยละเอียด
การประกาศว่าเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงของอิสราเอลตีความได้หลายอย่าง แบบที่อ่อนที่สุดคือมีความหมายในเชิงสัญลักษณ์
เยรูซาเล็มฝั่งตะวันออกของยังพื้นที่ของปาเลสไตน์เช่นเดิม
แต่ถ้าพิจารณาจากข้อเท็จจริงอื่นๆ
ที่ผ่านมาฝ่ายปาเลสไตน์ยึดท่าทีว่าเยรูซาเล็มตะวันออกจะต้องเป็นเมืองหลวงของรัฐปาเลสไตน์ที่จะเกิดในอนาคต
ดังนั้นผลที่ตามมาคือ โอกาสบรรลุผลการเจรจายากยิ่งกว่าเดิมอีก แต่เท่ากับอิสราเอลได้ยึดครองเยรูซาเล็มทั้งหมดกับปาเลสไตน์บางส่วน
ปัจจุบันพลเมืองอิสราเอลหลายแสนคนย้ายเข้าไปอยู่ในเยรูซาเล็มตะวันออก
เป็นการไล่ที่ชาวปาเลสไตน์ ในอนาคตฝั่งตะวันออกอาจไม่เหลือชาวปาเลสไตน์
กลายเป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของอิสราเอลโดยปริยาย
การประกาศยอมรับครั้งนี้
จึงเท่ากับเปิดโอกาส ให้ความชอบธรรมแก่รัฐบาลอิสราเอลที่จะรุกไล่ที่ต่อไป
ดังเช่นที่ทำมาแล้วหลายทศวรรษ นี่คือประเด็นที่ทรัมป์ไม่ได้เอ่ยถึง
เมื่อเป็นเช่นนี้สันติภาพจะเกิดขึ้นได้อย่างไร
Nabil Abu Rdainah โฆษกของประธานาธิบดี
Mahmoud Abbas แห่งปาเลสไตน์ กล่าวชัดว่าการยอมรับดังกล่าวเท่ากับ “ทำลายกระบวนการสันติภาพ” และ “ทำลายความมั่นคงภูมิภาค”
อธิบายให้ชัดเจนขึ้นว่าตั้งแต่ก่อตั้งประเทศอิสราเอลใหม่เมื่อพฤษภาคม
1948 รัฐบาลอิสราเอลประกาศว่าเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงของตน
แต่อิสราเอลครอบครองได้เพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น
นานาชาติยอมรับว่าฝั่งตะวันออกเป็นของปาเลสไตน์
รัฐบาลอิสราเอลไม่หยุดเท่านั้น
อ้างเหตุผล “เพื่อความมั่นคง” หากปล่อยให้ฝั่งตะวันออกเป็นของปาเลสไตน์จะกลายเป็นที่ชุมนุมของผู้ก่อการร้ายโจมตีอิสราเอล
จึงต้องหาทาง “ยึด” ฝั่งตะวันออกมาให้ของตน
เป็นไปได้ว่ารัฐบาลอิสราเอลจะดำเนินนโยบายไล่รื้อต่อไป
และนำคนของตนเข้าไปอาศัยในฝั่งตะวันออก ดังนั้นในอนาคตเยรูซาเล็มฝั่งตะวันออกจะกลายเป็นของอิสราเอล
พร้อมๆ กับเขตเวสต์แบงก์ที่อิสราเอลรุกคืบเรื่อยมา กลายเป็นส่วนหนึ่งส่วนเดียวกันภายใต้รัฐอิสราเอลใหม่
ดังนั้น
แม้รัฐบาลทรัมป์อธิบายว่าการยอมรับเป็นเพียงเชิงสัญลักษณ์ แต่หากพิจารณาให้รอบด้าน
จะพบว่าไม่ใช่เช่นนั้น
การประกาศยอมรับเท่ากับเปิดทางให้อิสราเอลยึดครองพื้นที่ดังกล่าวทั้งหมด
นี่คือความล้ำลึกของการประกาศยอมรับว่าเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงของอิสราเอล
ไม่ต้องการสันติภาพอยู่แล้ว :
Bekir Bozdağ รองนายกฯ
ตุรกีกล่าวว่า หากสถานะเยรูซาเล็มเปลี่ยนไปจะกลายเป็นหายนะ ทำลายกระบวนการเจรจาสันติภาพทั้งหมด
นำสู่ความขัดแย้งใหม่ ความไม่สงบใหม่อีกรอบ
Sigmar Gabriel รัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศเยอรมันกล่าวว่า
การยอมรับเยรูซาเล็มไม่ช่วยยุติความขัดแย้ง แต่เป็นการเติมเชื้อไฟให้แรงกว่าเดิม
สันติภาพเป็นประโยชน์ต่อประชาคมโลก ยุโรปยังยืนยันต้องการให้เยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงของ
2 ประเทศ
Husam Zomlot ตัวแทนของPalestine
Liberation Organization (PLO) เตือนว่าหากรัฐบาลสหรัฐประกาศยอมรับ “หายนะจะตามมา” การแก้ปัญหาตามแนวทางทวิรัฐเป็นอันล้มเหลว
มีคำเตือนมากมายว่าหากประกาศให้เยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงอิสราเอลจะเกิดผลเสียตามมามากมาย
แน่นอนว่ารัฐบาลสหรัฐกับอิสราเอลตระหนักเรื่องนี้อยู่แล้ว แต่ที่สุดแล้วรัฐบาลทรัมป์เดินหน้าประกาศรับรอง
ย่อมตีความต่อได้ว่ารัฐบาลทรัมป์ตระหนักผลเสียที่จะเกิดขึ้น
ความบาดหมางบาดลึกกว่าเดิม
หรือตีความว่าแท้จริงแล้วแม้รัฐบาลทรัมป์จะพูดเสมอว่าต้องการสันติภาพ
แต่ไม่ได้หมายความเช่นนั้นจริง
แนวคิดนี้ชี้ว่าแท้จริงแล้วอิสราเอลไม่ต้องการสันติภาพ
คำว่าสันติภาพหมายถึงอิสราเอลบรรลุเป้าหมายของตนเองทุกประการ เช่น
เรื่องการขยายดินแดน หากสิ่งที่ทำในขณะนี้เป็นเหตุเกิดสงครามหรือการโจมตีจากใครก็ตาม
อิสราเอลจะฉวยโอกาสรุกคืบกินดินแดนเพิ่มอีก อิสราเอลมีแผนอยู่แล้ว
จากนี้ไปอาจหมายถึงที่ราบสูงโกลันของซีเรียและอื่นๆ
จรวดทุกลูกที่ยิงใส่อิสราเอลจะกลายเป็นเหตุผลข้ออ้างในการยึดครองดินแดน
มีเหตุผลยึดครองดินแดนปาเลสไตน์ นั่นคือเพื่อความมั่นคงปลอดภัยของตนเอง
ดังนั้น
อิสราเอลจึงยินดีที่จะยั่วยุ ยินดีที่จะทำสงครามไม่ว่าจะใหญ่หรือเล็ก
ถ้าหันไปมองซีเรีย
มุสลิมหลายหมื่นจากกว่าร้อยประเทศทั่วโลกเดินทางข้ามน้ำข้ามทะเล
ยอมเสี่ยงชีวิตเพื่อจับอาวุธทำสงครามกับกองทัพรัฐบาลซีเรีย
เพียงเพราะเห็นว่ารัฐบาลอัสซาดไม่คู่ควรที่จะปกครองประเทศต่อไป ในกรณีอิสราเอลกำลังจะยึดครองเยรูซาเล็มทั้งหมด
ซึ่งอาจหมายถึงยึดสถานศักดิ์สิทธิ์ลำดับที่ 3 ของมุสลิมด้วย
น่าจะสนใจว่าจะเกิดปรากฎการณ์มุสลิมทั่วโลกรวมตัวกันสู้อิสราเอลหรือไม่
เป็นประเด็นที่ควรติดตาม
ทรัมป์แตกต่างจากประธานาธิบดีคนอื่นหรือไม่
:
อันที่จริงแล้ว ตั้งแต่ปี 1995 รัฐสภาสหรัฐสมัยประธานาธิบดีบิล คลินตัน (Bill
Clinton) จากพรรคเดโมแครท มีมติให้ประธานาธิบดีประกาศยอมรับว่าเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงของอิสราเอล
แต่ที่ผ่านมาทุกรัฐบาลจะเลื่อนการประกาศดังกล่าว การที่ประธานาธิบดีทรัมป์ประกาศยอมรับอย่างเป็นทางการจึงไม่ใช่เรื่องใหม่และไม่ใช่เรื่องแปลกแต่อย่างไร
ตรงกันข้ามได้ทำตามคำมั่นที่ให้ไว้ขณะหาเสียง
และทำตามมติของรัฐสภาที่ถูกเลื่อนแล้วเลื่อนอีก
และเป็นอีกครั้งที่เป็นหลักฐานว่าไม่ว่าจะเป็นผู้นำจากรีพับลิกันหรือเดโมแครท
ล้วนสนับสนุนอิสราเอล
อาจตีความว่าบัดนี้สถานการณ์สุกงอม
เหมาะแก่การประกาศให้เยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงอิสราเอล
หรือตีความให้ลึกซึ้งกว่านั้นคือ ถึงเวลาแล้วที่จะดำเนินการตามแผนขั้นต่อไป
ที่แน่ชัดและควรยึดให้มั่นคือ
รัฐบาลสหรัฐต้องการให้เยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงอิสราเอลมานานแล้ว
10 ธันวาคม 2017
ชาญชัย คุ้มปัญญา
(ตีพิมพ์ใน คอลัมน์ “สถานการณ์โลก” ไทยโพสต์ ปีที่ 22 ฉบับที่ 7702 วันอาทิตย์ที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2560)
------------------------
บทความที่เกี่ยวข้อง :
เป็นหลักการที่ถูกต้องถ้าผู้พูดเลือกพูดประเด็นที่ผู้ฟังสนใจ
ผู้ฟังจะชอบใจถ้าได้ฟังเรื่องที่เห็นว่ามีประโยชน์ต่อตน
แต่การหาเสียงด้วยการบิดเบือนข้อเท็จจริงเป็นการชี้นำสังคมไปผิดทิศผิดทาง
ไม่ใช่คุณสมบัติของผู้ที่ประกาศตัวอาสาเป็นตัวแทนประชาชนรับใช้ประเทศ
กรณีทรัมป์หาเสียงเพื่อเอาใจพวกที่นิยมชมชอบอิสราเอลเป็นกรณีตัวอย่าง เป็นจุดอ่อนประชาธิปไตยอย่างหนึ่ง
บรรณานุกรม :
1. Germany warns US against recognizing Jerusalem as
Israel's capital. (2017, December 6). Deutsche Welle. Retrieved from
http://www.dw.com/en/germany-warns-us-against-recognizing-jerusalem-as-israels-capital/a-41664436
2. Hamas: 'Renew intifada' to stop US recognition of
Jerusalem as Israeli capital. (2017, December 2). Ynet News. Retrieved
from https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-5050831,00.html
3. Jerusalem Decision Debacle: 'This is Irrational Even From
Trump's Point of View'. (2017, December 7). Sputnik News. Retrieved
from
https://sputniknews.com/analysis/201712071059785213-us-jerusalem-decision-implications/
4. PLO, Riyadh, Paris Warn US Not to Recognize Jerusalem as
Israel's Capital. (2017, December 5). Sputnik News. Retrieved from
https://sputniknews.com/world/201712051059701166-us-trump-jerusalem-israel-consequences/
5. The White House. (2017, December 6). Statement by
President Trump on Jerusalem. Retrieved from
https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2017/12/06/statement-president-trump-jerusalem
6. Trump misses deadline over moving US embassy to
Jerusalem. (2017, December 5). The Guardian. Retrieved from
https://www.theguardian.com/world/2017/dec/05/trump-misses-deadline-moving-us-embassy-jerusalem
-----------------------------