ทรัมป์ยินดีให้รัสเซียทำอะไรก็ได้กับชาติสมาชิกนาโตที่ไม่ยอมตั้งงบกลาโหมตามข้อตกลง ทำให้นาโตปั่นป่วน แต่อาจเป็นแค่การหาเสียงกับคนอเมริกันเท่านั้น
.png)
บนเวทีปราศรัยหาเสียงอดีตประธานาธิบดีโดนัลด์
ทรัมป์กล่าวว่าตนยินดีให้รัสเซียทำอะไรก็ได้กับชาติสมาชิกนาโตที่ไม่ยอมตั้งงบกลาโหมตามข้อตกลงนาโตรวมถึงเข้ารุกรานทำสงคราม
และสหรัฐจะไม่ปกป้องประเทศนั้น พวกที่ตั้งงบกลาโหมต่ำเอารัดเอาเปรียบสหรัฐ
ด้านประธานาธิบดีโจ
ไบเดนคู่แข่งทางการเมืองกล่าวทันทีว่าทรัมป์ไฟเขียวให้ปูตินก่อสงครามอีก อาจรุกรานโปแลนด์กับประเทศในแถบบอลติก
(เอสโตเนีย ลัตเวีย ลิทัวเนีย) การที่ทรัมป์สนับสนุนให้รัสเซียโจมตีชาตินาโตเป็นเรื่องที่
“โง่เขลา น่าละอายและไม่ใช่ความคิดอย่างอเมริกัน” ("dumb", "shameful"
and "un-American")
ตราบใดที่ตนเป็นประธานาธิบดีจะขอปกป้องสมาชิกนาโตอย่างถึงที่สุด
วิพากษ์เหตุผลของทรัมป์:
ทรัมป์จะไม่ปกป้องสมาชิกนาโตเพราะประเทศนั้นไม่ตั้งงบกลาโหมอย่างน้อย
2% ของจีดีพีตามข้อตกลงนาโต
เป็นการเอารัดเอาเปรียบสหรัฐที่แต่ละปีต้องใช้จ่ายด้านกลาโหมมหาศาล แต่เหตุผลของทรัมป์ฟังไม่ขึ้นเพราะการปกป้องสมาชิกเป็นไปตามสนธิสัญญาไม่ขึ้นกับการตั้งงบประมาณของแต่ละประเทศ
อีกทั้งข้อตกลงที่ว่าให้ปฏิบัติตามความสมัครใจ
กลายเป็นว่าทรัมป์ตั้งกฎใหม่ของตัวเอง ล้มล้างสนธิสัญญา ไม่สนใจว่าชาติสมาชิกอื่นๆ
คิดเห็นอย่างไร
หลังท่าทีของทรัมป์
เยนส์ สโตลเทนเบิร์ก (Jens Stoltenberg) เลขาธิการนาโตรีบออกมาย้ำว่านาโตพร้อมปกป้องทุกประเทศที่เป็นสมาชิก
(ไม่เกี่ยวข้องกับงบกลาโหมของแต่ละประเทศ) คำพูดใดๆ
ที่บอกว่าพันธมิตรจะไม่ปกป้องพวกเดียวกันทำให้ทั้งทหารอเมริกันกับยุโรปเสี่ยงอันตรายมากขึ้น
ตนหวังว่าไม่ว่าใครจะชนะเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐจะยังยึดมั่นความเป็นพันธมิตรนาโตอย่างเข้มแข็ง
อันที่จริงแล้วหากนาโตยุโรปโดนโจมตี
สหรัฐจะไม่ส่งกองทัพเข้าปกป้องก็ได้ เพราะนาโตไม่สามารถสั่งรัฐบาลสหรัฐแม้มีสนธิสัญญา
นาโตจึงสั่นคลอนเพราะท่าทีของทรัมป์
ในมุมมองที่กว้างขึ้น
แต่ไหนแต่ไรชาติพันธมิตรที่มีข้อตกลงความมั่นคงกับสหรัฐต่างสงสัยอยู่เสมอว่ารัฐบาลสหรัฐจะยึดมั่นข้อตกลงหรือไม่
จะช่วยรบหรือไม่หากทำสงครามกับมหาอำนาจ ไต้หวัน ญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ต่างกังวลเช่นกัน
ท่าทีของทรัมป์ตอกย้ำความไม่น่าเชื่อของรัฐบาลสหรัฐที่อาจเอาตัวรอดโดยอ้างเหตุผลต่างๆ
นานา ไม่สนใจข้อตกลงสนธิสัญญาใดๆ
ผลประโยชน์ที่สหรัฐได้:
หากสมาชิกตั้งงบประมาณ 2% ของจีดีพี ผลประโยชน์จากการขายอาวุธมักถูกเอ่ยถึงเป็นลำดับแรก
แม้ยุโรปตะวันตกผลิตอาวุธใช้เองไม่น้อย แต่อาวุธชิ้นใหญ่มักใช้ของสหรัฐ
ดังนั้นการเพิ่มงบกลาโหม สร้างกองทัพให้เข้มแข็งคือซื้อใช้ของสหรัฐมากขึ้นนั่นเอง
เหตุผลที่ลึกซึ้งกว่าคือการควบคุมประเทศอื่นด้วยอาวุธ
การขายอาวุธเครื่องกระสุนมีความสำคัญไม่เพียงด้านการทหาร
ยังสัมพันธ์กับการสร้างขั้วกระชับอำนาจในขั้วของตน
อาวุธที่ซื้อใช้จากสหรัฐหากขาดกระสุน อะไหล่บำรุงจะกลายเป็นแค่เศษเหล็ก ยิ่งอียูใช้อาวุธสหรัฐมากเพียงไรเท่ากับว่าการป้องกันประเทศอยู่ใต้อำนาจควบคุมของสหรัฐมากขึ้นเท่านั้น
ชาติสมาชิกนาโตที่ทรัมป์เอ่ยถึงส่วนใหญ่คือประเทศในยุโรปตะวันตก
กลุ่มประเทศเจริญมั่นคงเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ
หากยุโรปตะวันตกยังต้องก้มหัวให้สหรัฐ หลายประเทศทั่วโลกมิอาจไม่ทำตาม
เป็นการกระชับอำนาจที่รัฐบาลสหรัฐทุกชุดกระทำเรื่อยมา
ทำไมนาโตยุโรปไม่ตั้งงบกลาโหมให้สูง:
คำถามน่าคิดคือหลายคนชี้ว่ารัสเซียเป็นภัยคุกคามร้ายแรง
หากชนะศึกยูเครนจะบุกยึดประเทศอื่นๆ ในยุโรป ถ้าเป็นเช่นนั้นจริงทำไมสมาชิกนาโตยุโรปไม่ตั้งงบประมาณกลาโหมให้สูง
ดังที่ทุกวันนี้ส่วนใหญ่ไม่ถึง 2% ตามเกณฑ์ขั้นต่ำของนาโต
หรือว่าแท้จริงแล้ว
รัสเซียไม่ได้คุกคามยุโรปจริง เป็นเพียงการโฆษณาชวนเชื่อของบางประเทศ
ส่วนยูเครนเป็นกรณียกเว้นที่รัฐบาลปูตินประกาศล่วงหน้าหลายปีแล้วว่ายูเครนเป็นเส้นต้องห้าม
ยูเครนต้องไม่เข้าร่วมนาโต รัสเซียไม่คิดบุกยึดครองยุโรปแต่อย่างไร
กระตุ้นให้ยุโรปถอยห่างจากสหรัฐ:
นานแล้วที่ยุโรปตะวันตกหรืออียูมีแนวคิดป้องกันตัวเองโดยไม่พึ่งพาสหรัฐ
คิดมีกองทัพของตนเอง
พฤศจิกายน
2018 ประธานาธิบดีมาครงกล่าวว่ายุโรปต้องมีกองทัพที่เป็นของยุโรปจริงๆ
เพื่อปกป้องภัยจากรัสเซีย จีนและแม้กระทั่งสหรัฐ
ผู้นำฝรั่งเศสเสนอจัดตั้งกองทัพยุโรปลดพึ่งพาความมั่นคงทางทหารจากสหรัฐเป็น
“กองทัพยุโรปจริงๆ” เราต้องรับผิดชอบหน้าที่ของตนเองและประกันความมั่นคงด้วยตัวเอง
ปกป้องอธิปไตยยุโรป
ในช่วงเวลาเดียวกันอังเกลา
แมร์เคิล (Angela Merkel) นายกรัฐมนตรีเยอรมนีในขณะนั้นเอ่ยถึงการรวมทัพสหภาพยุโรป
ชี้ว่าไม่ใช่เพื่อบั่นทอนแต่เพื่อสนับสนุนนาโต หมดสมัยแล้วที่จะพึ่งพาคนอื่น
คนยุโรปต้องดูแลอนาคตด้วยมือของตัวเอง
“มีวิสัยทัศน์ว่าวันหนึ่งต้องสร้างกองทัพของยุโรปแท้ๆ”
ในกรณีล่าสุด
รัฐบาลโปแลนด์ ฝรั่งเศสและเยอรมันประกาศอียูจะกระชับความร่วมมือด้านการป้องกันประเทศ
ต้องพึ่งพาตัวเองมากขึ้น ตอกย้ำแนวคิดยุโรปมีกองทัพของตัวเอง
ในด้านเศรษฐกิจการเมืองระหว่างประเทศ
วันที่สหรัฐไม่ปกป้องอียู สิ่งแรกที่อียูน่าจะทำคือขอเป็นมิตรกับรัสเซีย เท่ากับว่าอียูดำเนินนโยบายขัดแย้งยุทธศาสตร์แม่บทสหรัฐที่ต้องการกำราบรัสเซีย
ด้วยแนวทางนี้อียูจะไม่สนับสนุนให้รัฐบาลเซเลนสกีทำสงครามกับรัสเซียอีกต่อไป
กลับมาติดต่อค้าขายกับรัสเซียตามเดิม นำเข้าพลังงานเชื้อเพลิงรัสเซีย
สหรัฐจะเสียหายหนัก สูญเสียอิทธิพลในยุโรป
ต้องเผชิญหน้ารัสเซียที่กล้าแข็งขึ้นแน่นอน
หากรัฐบาลสหรัฐละทิ้งนาโตจึงเป็นข้อผิดพลาดใหญ่
นี่คือประเด็นสำคัญที่ทรัมป์ไม่พูดในเวทีหาเสียง
ทรัมป์จะไม่ทิ้งนาโต:
หลายทศวรรษแล้วที่นาโตคือพันธมิตรทางทหารที่แข็งแกร่งที่สุดของสหรัฐ
สมาชิกมีบทบาทร่วมกับสหรัฐในด้านเศรษฐกิจ การเมืองระหว่างประเทศมากมาย
หากสหรัฐทิ้งอียูเท่ากับโดดเดี่ยวตัวเอง คำพูดทรัมป์ไม่กี่ประโยคทำให้นาโตปั่นป่วน
ชาติสมาชิกหลายประเทศออกมาตอบโต้ ฝ่ายโลกเสรีตะวันตกแตกแยก
พันธมิตรตั้งข้อสงสัยว่ารัฐบาลสหรัฐโดยเฉพาะภายใต้คนอย่างทรัมป์จะปกป้องพวกเขาจริงหรือไม่
ตอกย้ำข้อสงสัยที่มีอยู่แล้วให้หนักข้อขึ้นอีก
รวมความแล้วหากคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล
การถอนตัวจากนาโตมีผลเสียมากกว่าผลดี ดังนั้นเชื่อว่าทรัมป์จะไม่ทิ้งนาโต
คำพูดของทรัมป์อาจเป็นแค่การหาเสียงดังที่ Antonio Tajani รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศอิตาลีกล่าวว่าคำพูดของทรัมป์เป็นแค่
“มุขตลกของการหาเสียงเท่านั้น” (electoral campaign joke) แต่ทรัมป์มีสิทธิพูดเช่นนั้นเพราะเป็นข้อตกลง
คำพูดของรัฐมนตรี
Tajani อธิบายอีกมุมหนึ่งว่าแท้จริงแล้วทรัมป์ไม่หวังให้นาโตแตกจริง
เป็นแค่การหาเสียงกับคนอเมริกันเท่านั้นเอง อันที่จริงแล้วเป็นมุขเก่าซ้ำเดิม ทรัมป์เคยใช้มาแล้วตั้งแต่เป็นประธานาธิบดีสมัยแรก
เคยขู่ว่าจะทิ้งหรือล้มนาโต สุดท้ายสหรัฐยังต้องการนาโต ต้องการพันธมิตรยุโรป
ดูเหมือนว่าทุกคนเล่นตามเกมอย่างรู้หน้าที่รู้บทบาทตัวเอง
ปลายปีนี้สหรัฐจะเลือกตั้งผู้นำประเทศอีกครั้ง
ทรัมป์มีโอกาสเป็นผู้สมัครในนามพรรครีพับลิกัน
กลุ่มประเทศอียูเริ่มหารือรับมือหากทรัมป์ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีอีกสมัย
หลายคนกังวลว่าทรัมป์จะทำให้นาโตปั่นป่วนเช่นเคย
น่าติดตามว่าหากเป็นเช่นนั้นจะมีผลต่อสถานการณ์โลกอย่างไร
---------------------------
บรรณานุกรม :
1. Biden slams Trump
criticism of Nato as 'shameful'. (2024, February 14). BBC. Retrieved
from https://www.bbc.com/news/world-us-canada-68286645
2. Nato chief says Trump remarks may put US and EU
lives at risk. (2024, February 10). The Guardian. Retrieved from
https://www.theguardian.com/world/2024/feb/11/nato-chief-jens-stoltenberg-promises-forceful-response-to-attack-as-trump-remarks-dismissed
3.
Poland,
France and Germany vow to make Europe stronger as fears grow over Russia and
Trump. (2024, February 13). AP. Retrieved from
https://apnews.com/article/france-germany-poland-tusk-f40604859d6efba833a6895dcc95bffe
4. Trump says he
would ‘encourage’ Russia to attack NATO allies who don’t pay up. (2024,
February 11). Politico. Retrieved from
https://www.politico.eu/article/trump-says-he-would-encourage-russia-to-attack-nato-members-that-dont-pay-enough/
5. Western officials criticise Trump's Nato comments. (2024,
February 12). The National News. Retrieved from
https://www.thenationalnews.com/world/2024/02/11/western-officials-criticise-trumps-nato-comments/
-----------------