สรุปสาระสำคัญ ให้สัมภาษณ์ ทำไมรัสเซียถึงต้องแทรกแซงไครเมีย ?

One World 05-03-57 สัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ ทำไมรัสเซียถึงต้องแทรกแซงไครเมีย ?
เนชั่น แชนเนล วันที่ 5 มีนาคม 2014, http://www.nationchannel.com/main/programs/One_World/20140305/378397610/#

1. คำถาม การที่รัสเซียบุกไครเมียถือเป็นการละเมิดอธิปไตยหรือไม่
            ประธานาธิบดีบารัก โอบามากับนาโต กล่าวหาว่าการที่รัสเซียส่งทหารเข้าควบคุมไครเมีย เป็นการละเมิดอธิปไตย แต่ทางการรัสเซียอ้างว่า เป็นการปกป้องพลเรือนเชื้อสายรัสเซีย และมีเอกสารว่านายวิคเตอร์ ยานูโควิช ประธานาธิบดียูเครน ขอให้รัสเซียเข้าแทรกแซง
            ประเด็นนี้เป็นประเด็นที่สามารถถกเถียงกันได้ เนื่องจากไม่มีหลักฐานชัดเจนว่ามีเหตุร้ายรุนแรงในไครเมีย อีกทั้งเกิดคำถามว่าทำไมประธานาธิบดียานูโควิชจึงไม่อาศัยกำลังเจ้าหน้าที่ของยูเครน
2. คำถาม ทำไมรัสเซียต้องแทรกแซง
            รัสเซียอ้างว่าต้องเข้าแทรกแซงเพื่อปกป้องพลเรือนยูเครนเชื้อสายรัสเซีย แต่เหตุผลลึกๆ คือ ยูเครนตั้งอยู่ในจุดภูมิรัฐศาสตร์ที่สำคัญ มีพรมแดนติดรัสเซีย และเป็นที่ตั้งของฐานทัพเรือรัสเซีย เป็นที่ตั้งของกองเรือทะเลดำ (Black Sea Fleet) ที่เซวาสโตโพล (Sevastopol) ที่รัสเซียขอเช่าพื้นที่จากยูเครน
            ตลอดหลายปีที่ผ่านมา องค์การนาโตพยายามดึงยูเครนเข้ามาเป็นพวก ในขณะที่รัสเซียพยายามขัดขวางเต็มที่
            หากยูเครนใกล้ชิดกับชาติตะวันตกมากขึ้นเรื่อยๆ ในอนาคตยูเครนน่าจะถูกดึงเข้าเป็นสมาชิกนาโต เมื่อยูเครนกลายเป็นสมาชิกนาโต ย่อมเปิดโอกาสให้กองทัพเรือนาโตมาป้วนเปี้ยนใกล้ฐานทัพเรือรัสเซียที่ไครเมีย และที่สำคัญคือ เมื่อยูเครนเป็นสมาชิกนาโต ยูเครนอาจไม่ยอมให้รัสเซียเช่าฐานทัพเรือที่ไครเมียอีกต่อไป ซึ่งจะกระทบต่อพลังอำนาจทางทะเล กระทบต่อความมั่นคงทางทหารของรัสเซีย อีกทั้งนาโตอาจวางกองกำลังในยูเครนที่มีพรมแดนติดกับรัสเซีย

3. คำถาม มีการมองว่าสหรัฐฯ เป็นผู้ร้ายในเหตุการณ์นี้
            การอธิบายเรื่องนี้ควรกลับไปมองว่า ประเทศยูเครนในปัจจุบัน สามารถแบ่งง่ายๆ ออกเป็น 2 ฝ่าย คือ ยูเครนตะวันตกกับยูเครนตะวันออก
            พลเมืองยูเครนตะวันตก ต้องการมีความสัมพันธ์กับชาติตะวันตก ในขณะที่ยูเครนตะวันออก ส่วนใหญ่เป็นเชื้อสายรัสเซีย ต้องการใกล้ชิดกับรัสเซีย
            การที่ประชาชนยูเครนแยกออกเป็น 2 ฝ่าย ทำให้การเมืองยูเครนแยกออกเป็น 2 ฝ่ายด้วย รัฐบาลของนายวิคเตอร์ ยานูโควิช อยู่ฝ่ายรัสเซีย ในขณะที่พรรคการเมืองฝ่ายค้าน ใกล้ชิดกับชาติตะวันตก
            สหรัฐฯ นาโต จะยึดว่ากองกำลังรัสเซียที่บุกไครเมีย เป็นการละเมิดอธิปไตย
            ส่วนทางการรัสเซียจะอ้างว่า เข้าไปปกป้องคนเชื้อสายรัสเซียในยูเครน และประธานาธิบดียูเครน นายวิคเตอร์ ยานูโควิช เป็นคนร้องขอให้รัสเซียแทรกแซง
            ทั้งสหรัฐฯ กับรัสเซียอยากได้ยูเครนเข้ามาเป็นพวก ดังเหตุผลเรื่องจุดยุทธศาสตร์ด้านความมั่นคง

4. เป็นสงครามเย็นครั้งใหม่หรือไม่
            ในทางวิชาการ เวลาพูดถึงยุคสงครามเย็น หมายถึง ยุคการแข่งขันช่วงชิง ยุคการต่อสู้ระหว่าง 2 ค่าย ที่มีอุดมการณ์การเมืองแตกต่างกัน คือ ฝ่ายหนึ่งเป็นพวกเสรีนิยมประชาธิปไตย ที่มีสหรัฐฯ เป็นแกนนำ กับอีกฝ่ายคือค่ายสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ ที่มีอดีตสหภาพโซเวียต หรือรัสเซียในปัจจุบันเป็นแกนนำ
            แต่ในขณะนี้ รัสเซียไม่เป็นสังคมนิยมอีกแล้ว ดังนั้น จึงไม่ควรเรียกกว่าสงครามเย็น
            ความขัดแย้งระหว่างสหรัฐฯ หรือชาติตะวันตกกับรัสเซียในปัจจุบัน เป็นเรื่องของการแข่งขันระหว่าง 2 ชาติมหาอำนาจ ที่ต่างก็ช่วงชิงผลประโยชน์ ที่ชาติตะวันตก ต้องการให้ยูเครนมาอยู่ฝั่งเดียวกับพวกตน ในขณะที่รัสเซียก็พยายามยื้อให้ยูเครนอยู่กับรัสเซียเหมือนกัน

5. คาดการณ์อนาคต สถานการณ์จะยืดเยื้อหรือไม่
            คาดว่าน่าจะได้ข้อสรุปเบื้องต้นอย่างเร็วปลายเดือนนี้ หรือต้องข้ามไปต้นเดือนหน้า
            เนื่องจากต้องรอให้เจ้าหน้าที่กองทุนการเงินระหว่างประเทศ ได้ศึกษาสถานการณ์การเงินการคลังของยูเครนก่อน ซึ่งคาดว่าจะได้ข้อสรุปในการกลางเดือนนี้ เพื่อชาติตะวันตกจะได้ประเมินเรื่องความช่วยเหลือ หากคิดจะยื่นมือเข้าช่วยเหลืออย่างจริงจัง เป็นเรื่องที่ต้องประเมินผลได้ผลเสีย
            จากนั้นนาโตจะต้องประชุม เพื่อกำหนดท่าทีร่วมกัน ว่าจะแก้ปัญหาเฉพาะหน้านี้อย่างไร แล้วค่อยเจรจากับรัสเซียอีกครั้ง
            ขณะนี้ รัสเซียอยู่ในฐานะได้เปรียบ เพราะอย่างน้อยได้ควบคุมไครเมียแล้ว และพร้อมที่จะใช้กำลังบุกเข้ายูเครนตะวันออก
          ในขณะที่นาโตกับสหรัฐฯ ประกาศว่ารัสเซียละเมิดอธิปไตยยูเครน แต่ลังเลใจที่จะตอบโต้ด้วยการใช้กำลังทหาร
            ข้อเสนอของรัสเซีย คือ ให้มีการจัดเลือกตั้งประธานาธิบดี คือใช้การเลือกตั้งเป็นตัวตัดสินว่าคนยูเครนอยากได้รัฐบาลที่ใกล้ชิดตะวันตกหรือรัสเซีย
            เป็นเรื่องที่ฝ่ายตะวันตกจะต้องประเมินผลได้ผลเสีย เพื่อให้เสียหน้าน้อยที่สุด
5 มีนาคม 2014
ชาญชัย คุ้มปัญญา
------------------
อีบุ๊ค คลิกที่รูป