เกาะติดประเด็นร้อน “หลังการโค่นล้มโมฮัมเหม็ด มอร์ซีแห่งอียิปต์ และรัฐบาลเฉพาะกาลของอัดลี มานซูร์” (6)

สรุปสถานการณ์: (อัพเดท 16 ส.ค. 16.20 น.) 14 สิงหาคม เจ้าหน้าที่ทหารตำรวจอียิปต์เข้าสลายการชุมนุมของฝ่ายสนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี มีผู้เสียชีวิตกว่า 600 ราย บาดเจ็บ 4 พันคน แม้ทางการจะสามารถสลายเวทีการชุมนุม แต่กลุ่มภราดรภาพมุสลิมประกาศไม่ยอมแพ้ เรียกร้องให้ผู้สนับสนุนออกจากบ้านเพื่อชุมนุมทั่วประเทศต่อไป การชุมนุมมีขึ้นทั้งที่กรุงไคโรและอีกหลายจังหวัดหลายจุดทั่วประเทศ แม้รัฐบาลจะประกาศภาวะฉุกเฉินแล้วก็ตาม

คืบหน้าล่าสุด: (อัพเดท 17 ส.ค. 13.10 น.)

            กลุ่มภราดรภาพมุสลิมเรียกร้องให้ผู้สนับสนุนทั่วไประเทศทำการประท้วงด้วยการเดินชุมนุม หลังจากมีผู้บาดเจ็บเสียชีวิตจำนวนมากจากเหตุชุมนุม การเดินประท้วงใหญ่จะเริ่มขึ้นหลังละหมาดในเที่ยงวันนี้ (วันศุกร์ 16) หรือเท่ากับ 19.00 น.ตามเวลาประเทศไทย

            สำนักข่าว AFP อ้างข้อมูลจาก นาย Gehad al-Haddad โฆษกกลุ่มภราดรภาพมุสลิมว่า “การชุมนุมต่อต้านรัฐประการ... ให้เริ่มต้นหลังการละหมดวันศุกร์ โดยทุกคนออกจากทุกมัสยิดในกรุงไคโร แล้วเดินมุ่งหน้าสู่จัตุรัสรามเลส (Ramses Square)

            ในขณะที่ประชาชนอีกฝ่ายที่อยู่ตรงข้ามกับกลุ่มภราดรภาพมุสลิม หรือ National Salvation Front ประกาศให้ประชาชนที่สนับสนุนออกมาชุมนุมตามท้องถนนเช่นกัน เพื่อต่อต้าน “พฤติกรรมของลัทธิก่อการร้าย” ของกลุ่มภราดรภาพมุสลิม

            กลุ่มภราดรภาพมุสลิมประกาศชุมนุมประท้วงทั่วประเทศต่อเนื่องเป็นเวลา 1 สัปดาห์หลังการชุมนุมเมื่อวันศุกร์ที่ 16 มีผู้เสียชีวิตกว่า 100 ราย หากรวมกับการสลายการชุมนุมเมื่อวันที่ 14 จำนวนผู้เสียชีวิตทั้งหมดมีกว่า 700 รายแล้ว

            กลุ่มภราดรภาพมุสลิมประกาศจุดยืนว่า “เราต่อต้านรัฐบาลจากการรัฐประหารเพราะเป็นหลักการของอิสลาม เป็นหลักการอันชอบธรรมที่เราไม่อาจถอนตัวจากจุดยืนดังกล่าว”
            การชุมนุมเมื่อวันศุกร์ที่ 16 ที่กรุงไคโรมีผู้เสียชีวิตราว 50 ราย ที่เมืองอเล็กซานเดรียราว 20 ราย ส่วนเจ้าหน้าที่ตำรวจเสียชีวิตอย่างน้อย 24 ราย สถานีตำรวจ 15 แห่งโดนโจมตี

            การเสียชีวิตของผู้ชุมนุมเป็นอีกเหตุหนึ่งทำให้กลุ่มภราดรภาพเรียกร้องให้ชุมนุมต่อไป

            ในขณะที่รัฐบาลประกาศว่ากำลังสู้กับ “แผนก่อการร้ายของกลุ่มภราดรภาพมุสลิม” นาย Bader Abdel Atty โฆษกกระทรวงการต่างประเทศอียิปต์กล่าวแก้การใช้กำลังของทางการว่า ผู้ชุมนุม “ชูธงของอัลกออิดะห์ที่ใจกลางกรุงไคโร ยิงปืนกลใส่ประชาชน”

            

            สำนักข่าว Al Jazeera รายงานล่าสุดว่าการชุมนุมยังคงดำเนินต่อในเช้าวันเสาร์นี้ กลุ่มผู้สนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซีจำนวนมากรวมตัวอยู่ในมัสยิดแห่งหนึ่งใกล้กับจัตุรัสรามเลส

            จำนวนตัวเลขผู้บาดเจ็บเสียชีวิตล่าสุดจากการสลายการชุมนุมเมื่อวันที่ 14 สิงหาคม กระทรวงสาธารณสุขอียิปต์ ประกาศยืนยันจำนวนผู้เสียชีวิตจากเหตุสลายชุมนุมเพิ่มสูงขึ้นเป็น 578 รายแล้ว มีผู้บาดเจ็บกว่า 3,500 คน (จำนวนจริงคาดว่ามีมากกว่านี้) ในขณะที่กลุ่มภราดรภาพมุสลิมอ้างว่ามีผู้เสียชีวิตกว่า 2,600 คน 

            ผลจากสถานการณ์วุ่นวายทำให้บริษัทท่องเที่ยวต่างๆ ยกเลิกทัวร์อียิปต์อย่างน้อยถึงเดือนหน้า เจ้าหน้าที่กระทรวงการต่างประเทศอังกฤษแนะนำไม่ให้เดินทางไปท่องเที่ยวทางตอนเหนือของซีนายและไม่ควรเดินทางไปอียิปต์โดยไม่จำเป็นจริงๆ

วิเคราะห์: (อัพเดท 17 ส.ค. 13.10 น.)

          สถานการณ์ขณะนี้ชัดเจนว่าแม้จะถูกสลายการชุมนุม แกนนำหลายคนถูกจับกลุ่ม แต่กลุ่มภราดรภาพมุสลิมกับพวกยังคงยึดมั่นใช้ยุทธศาสตร์เดิมคือ ชุมนุมยืดเยื้อ ไม่ยอมเจรจาสมานฉันท์ ยึดมั่นคืนตำแหน่งผู้นำประเทศแก่นายมอร์ซี

            และเปลี่ยนยุทธศาสตร์การชุมนุมในจุดที่ตั้ง เป็นการออกมาชุมนุมประจำวันโดยไม่จัดตั้งเวทีถาวรเหมือนเช่นที่ผ่านมา วันศุกร์วันนี้จะเป็นวันแรก หลังจากวันนี้คงจะมีการประเมินสถานการณ์เป็นระยะๆ

            การชุมนุมหลังละหมาดวันศุกร์มักจะมีผู้เข้าร่วมจำนวนมากเสมอ เนื่องจากทุกคนได้มารวมตัวที่มัสยิด มีการเตรียมพร้อมเพื่อการชุมนุมประท้วง เชื่อว่าจะสามารถชุมนุมได้หลายจุดทั่วประเทศ (ขึ้นกับแผนการชุมนุม)

          สถานการณ์ขณะนี้คือเมื่อฝ่ายหนึ่งระดมพลชุมนุมทั่วประเทศ อีกฝ่ายก็ตอบโต้ด้วยกระทำเช่นเดียวกัน

            กลุ่ม National Salvation Front ไม่ใช่ใครอื่น คือกลุ่มที่ระดมประชาชนชุมนุมใหญ่ต่อต้านอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี จนกองทัพออกมายึดอำนาจรัฐบาลในที่สุด

            การชุมนุมเมื่อวันศุกร์ที่ 16 ลงเอยด้วยความรุนแรงอีกเช่นเคย ทั้งผู้ชุมนุมกับเจ้าหน้าที่ต่างเสียชีวิตอีก ทางการพยายามอ้างว่ากลุ่มผู้ประท้วงประพฤติตัวเป็นผู้ก่อการร้าย ในขณะที่กลุ่มผู้ประท้วงยืนยันว่าชุมนุมโดยสันติ

            หากยึดตัวเลขจำนวนผู้ชุมนุมจากสำนักข่าวต่างๆ ที่รายงาน จำนวนผู้ชุมนุมของกลุ่มผู้สนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซีอยู่ในระดับพันคน หากรวมทั้งประเทศคงมีจำนวนระดับหมื่นคน เป็นจำนวนที่ลดน้อยลงอย่างชัดเจน เมื่อเทียบกับ 6 สัปดาห์ก่อนที่เฉพาะกรุงไคโรก็มีหลายหมื่นคนแล้ว

            จำนวนที่สนับสนุนอาจมากกว่านี้ ส่วนที่ยังชุมนุมอยู่คงเป็นพวกฮาร์ดคอร์ รู้ดีกว่าตนเองอยู่ในสถานการณ์อย่างไร

           

            ที่ผ่านมาผู้สื่อข่าวสำนักข่าวต่างประเทศมักกระจุกตัวรายงานข่าวในกรุงไคโรซึ่งเป็นจุดการชุมนุมที่สำคัญที่สุด และเป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของกลุ่มภราดรภาพมุสลิม อย่างไรก็ตาม การชุมนุม เหตุรุนแรงเกิดขึ้นอีกหลายจังหวัดหลายจุด บางจุดมีผู้เสียชีวิตกว่า 60 ราย จึงต้องติดตามสถานการณ์ของจุดอื่นๆ ทั่วประเทศด้วย

            เหตุการณ์ลักษณะนี้จะซ้ำรอยสมัยเมื่อนายมอร์ซีเป็นฝ่ายรัฐบาล

            หนึ่งเดือนครึ่งแล้วที่ทหารยึดอำนาจประธานาธิบดีมอร์ซี แต่เรื่องราวยังไม่จบ ฝ่ายสนับสนุนนายมอร์ซียืนยันต่อต้านรัฐบาลที่มาจากการรัฐประหาร ยืนยันชุมนุมต่อเนื่องต่อไป ตราบใดที่การเจรจาไร้ข้อยุติโอกาสเกิดความรุนแรงก็ยังมีอยู่

16 สิงหาคม 2013

ชาญชัย คุ้มปัญญา

-------------------

บทความที่เกี่ยวข้อง:

1. เกาะติดประเด็นร้อน “หลังการโค่นล้มโมฮัมเหม็ด มอร์ซีแห่งอียิปต์และรัฐบาลเฉพาะกาลของอัดลี มานซูร์” (4)

(อัพเดท 28 ก.ค. 10.40 น.) พลเอกอับดุล ฟัตตาห์ อัล-ซิซี ผู้บัญชาทางสูงสุดอียิปต์ ผู้นำทหารยึดอำนาจอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี ประกาศเรียกร้องให้ประชาชนอียิปต์ทั่วประเทศพร้อมใจกันชุมนุมในวันศุกร์เพื่อแสดงพลังสนับสนุนการยึดอำนาจอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี ด้านแกนนำกลุ่มภราดรภาพมุสลิมยืนยันไม่ร่วมการเจรจาสมานฉันท์ ล่าสุดดูเหมือนว่าทางการมีแผนสลายการชุมนุมเพื่อหยุดการชุมนุมที่ยืดเยื้อไม่จบสิ้น

2. การรัฐประหารที่ไม่แล้วเสร็จของอียิปต์?

พลเอกอับดุล ฟัตตาห์ อัล-ซิซี ผู้บัญชาการทหารสูงสุดอียิปต์ เรียกร้องให้ประชาชนออกมาชุมนุมสนับสนุนการยึดอำนาจ กลายเป็นภาพของรัฐประหารที่ไม่เสร็จสมบูรณ์ ต้องขอให้ประชาชนแสดงการสนับสนุนเพิ่มเติม แม้มีผู้ร่วมชุมนุมแสดงพลังสนับสนุนการรัฐประหารจำนวนนับแสนนับล้านคน แต่ฝ่ายสนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซีจะยังคงชุมนุมยืดเยื้อต่อไป ตอกย้ำผลลัพธ์ด้านลบของการรัฐประหาร

3. เกาะติดประเด็นร้อน “หลังการโค่นล้มโมฮัมเหม็ด มอร์ซีแห่งอียิปต์ และรัฐบาลเฉพาะกาลของอัดลี มานซูร์” (5)

(อัพเดท 15 ส.ค. 13.00 น.) หลังจากรัฐบาลเฉพาะกาลของนายอัดลี มานซูร์มีคำสั่งให้ทหารตำรวจสลายการชุมนุมของกลุ่มผู้ชุมนุมที่ยังปักหลักชุมนุมยืดเยื้อ วันนี้เจ้าหน้าที่ได้เริ่มปฏิบัติการสลายการชุมนุมแล้ว ด้านภราดรภาพมุสลิม กับกลุ่มผู้สนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี ประกาศเรียกร้องให้ประชาชนอียิปต์ทั่วประเทศออกจากบ้านเพื่อชุมนุมต่อต้านโดยด่วน

บรรณานุกรม:

1. Mursi supporters brace for ‘Friday of anger’ after bloody crackdown, Al Arabiya/AFP/Reuters, 16 August 2013, http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2013/08/16/brance-for-protests.html

2. Egypt: Call For 'March Of Anger' As UN Meets, Sky News, 16 August 2013, http://uk.news.yahoo.com/egypt-call-march-anger-un-meets-040814481.html#bvCl4es

3. Egypt's Brotherhood announces 'day of anger', Al Jazeera, 16 August 2013, http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2013/08/201381522364486906.html
4. Muslim Brotherhood calls for rallies across Egypt after day of bloodshed, Reuters, 16 August 2013, http://news.yahoo.com/muslim-brotherhood-calls-rallies-across-egypt-day-bloodshed-002114268.html

5. Protesters besieged in Cairo mosque, Al Jazeera, 17 August 2013, http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2013/08/201381742936960875.html

-----------------