เกาะติดประเด็นร้อน “หลังการโค่นล้มโมฮัมเหม็ด มอร์ซีแห่งอียิปต์ และรัฐบาลเฉพาะกาลของอัดลี มานซูร์” (4)

สรุปสถานการณ์(อัพเดท 24 ก.ค. 20.15 น.) แม้ว่ารัฐบาลเฉพาะกาลของประธานาธิบดีอัดลี มานซูร์จะเดินหน้าบริหารประเทศ ประกาศแผนร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ และการเลือกตั้งทั่วไปในปีหน้า กลุ่มภราดรภาพมุสลิมยืนยันไม่เข้าร่วมรัฐบาล ไม่เจรจากับรัฐบาลเพื่อความสมานฉันท์ ทำการชุมนุมประท้วงอย่างต่อเนื่อง เกิดการปะทะบางจุดมีผู้บาดเจ็บเสียชีวิตอย่างต่อเนื่อง
คืบหน้าล่าสุด: (อัพเดท 28 ก.ค. 10.40 น.)
            พลเอกอับดุล ฟัตตาห์ อัล-ซิซี ผู้บัญชาทางสูงสุดอียิปต์ประกาศให้ประชาชนอียิปต์ทั่วประเทศพร้อมใจกันชุมนุมในวันศุกร์นี้เพื่อแสดงพลังสนับสนุนการยึดอำนาจอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี ต่อต้านความรุนแรงและพวกผู้ก่อการร้ายที่กำลังบั่นทอนรัฐบาลของอัดลี มานซูร์ พลเอกอัล-ซิซียืนยันว่าการเรียกให้ชาวอียิปต์ออกมาแสดงพลังไม่ใช่เพื่อให้เกิดเหตุรุนแรง แต่เพื่อแสดงให้เห็นว่าประเทศต้องการสมานฉันท์
            ฝ่ายต่อต้านอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี กลุ่ม Tamarod กับ June 30 Front ประกาศอย่างเป็นทางการจะร่วมชุมนุมใหญ่เพื่อสนับสนุนการที่กองทัพยึดอำนาจในวันศุกร์นี้ ด้วยคำขวัญ “เพื่อขนมปัง เสรีภาพ ความยุติธรรมในสังคมและประเทศที่มีเสรีภาพ”
            ด้านแกนนำกลุ่มภราดรภาพมุสลิมยืนยันไม่ร่วมการเจรจาสมานฉันท์ และไม่หวั่นเกรงการชุมนุมในวันศุกร์นี้ กลุ่ม National Coalition to Support Legitimacy (NCSL) เห็นว่าคำเรียกร้องของพลเอกอัล-ซิซี เป็นการ “ประกาศทำสงครามกลางเมืองและการสังหารหมู่ทั่วประเทศ” เป็นเครื่องพิสูจน์ว่าเขาเป็นกระหายเลือด เป็นผู้ปกครองประเทศตัวจริงในขณะนี้ เรียกร้องให้ประชาชนทุกกลุ่มออกมาชุมนุมต่อต้านรัฐบาลที่มาจากการรัฐประหาร
            สื่อ Ahram Online รายงานว่าผู้สนับสนุนรัฐประหารหลายแสนคนในกรุงไคโรและรวมนับล้านทั่วอียิปต์ออกมาชุมนุมสนับสนุนพลเอกอับดุล ฟัตตาห์ อัล-ซิซี ด้านฝ่ายสนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซีกล่าวหาว่าผู้ชุมนุมเหล่านี้คือทหารตำรวจและคนของอดีตผู้นำมูบารัค
            การชุมนุมในคืนวันศุกร์มีการปะทะกันบ้าง แต่โดยทั่วไปการชุมนุมของทั้งสองฝ่ายดำเนินด้วยดี ต่างสามารถระดมผู้ชุมนุมได้เป็นจำนวนมาก

            การปะทะเมื่อเช้าวันเสาร์ (27 ก.ค.) มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 72 ราย หลายรายถูกยิงตรงที่ศีรษะหรือหน้าอก The New York Times รายงานว่าเจ้าหน้าที่ตำรวจกับพลเรือนยิงกระสุนใส่ฝูงชนที่ต้องการข้ามสะพานแม่น้ำไนล์ เพื่อปิดกั้นจราจรบนสะพานแห่งนี้ นาย Ibrahim absolved รัฐมนตรีกระทรวงมหาดไทยกล่าวว่า ผู้ประท้วงบางคนขว้างปาก้อนหินและยิงอาวุธ “เราจึงจะต้องหยุดพวกนี้” เจ้าหน้าที่หลายคนบาดเจ็บเช่นกัน สองรายถูกยิงเข้าที่ศีรษะ
            นอกจากนี้นาย Ibrahim absolved รัฐมนตรีกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่าทางการมีแผนยุติการชุมนุมประท้วงยืดเยื้อของฝ่ายสนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซีด้วย

วิเคราะห์(อัพเดท 28 ก.ค. 10.40 น.)
         นับจากการยึดอำนาจอดีตประธานาธิบดีโมฮัมเหม็ด มอร์ซีเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคมที่ผ่านมา จวบจนวันนี้ฝ่ายผู้สนับสนุนปธน.มอร์ซียังคงปักหลักชุมนุม ไม่ยอมเจรจาสมานฉันท์ ยึดมั่นคืนตำแหน่งผู้นำประเทศแก่นายมอร์ซี
          แม้ผู้ชุมนุมของกลุ่มภราดรภาพมุสลิมมีจำนวนไม่มาก บางสื่อรายงานมีราวหลายพันคน แต่ยืนหยัดชุมนุมต่อเนื่อง
            การที่พลเอกอับดุล ฟัตตาห์ อัล-ซิซี ผู้บัญชาทางสูงสุดเรียกร้องให้ชาวอียิปต์ทั้งประเทศออกมาชุมนุมเพื่อแสดงพลังสนับสนุนการยึดอำนาจ ประเทศเดินหน้าต่อไปนั้นเป็นแนวทางที่วิพากษ์วิจารณ์ได้อย่างมาก แม้ว่าจะทำด้วยเจตนาดีก็ตาม
            ฝ่ายสนับสนุนอดีตปธน.มอร์ซีอาจเห็นว่าเป็นพฤติกรรมท้าทาย ยั่วยุ ไม่เห็นความสำคัญของพวกตน ซึ่งอาจยิ่งกระตุ้นให้ดื้อดึงไม่ร่วมสมานฉันท์ หรือแกนนำบางคนอาจฉวยโอกาสใช้ถ้อยคำเหล่านี้ปลุกเร้าคนในฝ่ายตนให้ต่อต้านทหารมากขึ้น
            ในอีกด้านหนึ่ง คำประกาศของพลเอกอัล-ซิซี สะท้อนความไม่อดทน หรือกำลังสะท้อนแรงกดดันที่เขากำลังได้รับ เรื่องนี้เป็นอีกประเด็นที่น่าคิด

            เรื่องสำคัญที่ต้องคิดให้ยาวคิดให้ไกล คือ แม้วันศุกร์มีประชาชนอียิปต์ออกมาชุมนุมหลายล้านคนแสดงการสนับสนุนที่กองทัพยึดอำนาจปธน.มอร์ซีแล้วจะเป็นอย่างไร เป็นเหตุให้กลุ่มภราดรภาพมุสลิมต้องยุติการชุมนุมประท้วงหรือ ต้องยอมรับการสมานฉันท์หรือ

            เหตุการณ์ปะทะเมื่อเช้าวันเสาร์ ทำให้ยอดผู้เสียชีวิตนับจากรัฐประหารเพิ่มเป็น 200 คนแล้ว ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เป็นฝ่ายสนับสนุนอดีตประธานาธิบดีมอร์ซี ด้วยการยิงจากทหารตำรวจ
            หากยึดคำพูดของนาย Ibrahim absolved รัฐมนตรีกระทรวงมหาดไทย คาดว่าทางการมีแผนสลายการชุมนุม ที่ฝ่ายต่อต้านรัฐประหารจัดชุมนุมยืดเยื้อที่ใจกลางกรุงไคโร เข้าใจว่าขณะนี้ทางการกำลังใช้แผนกดดันผู้ชุมนุมให้รู้ตัว เพื่อถอนตัวออกจากการชุมนุม นี่อาจเป็นเหตุผลหนึ่งที่พลเอกอัล-ซิซีเรียกร้องการชุมนุมแสดงพลังสนับสนุนเมื่อคืนวันศุกร์ที่ผ่านมา
            ดังนั้น สถานการณ์ชุมนุมที่กรุงไคโรของกลุ่มภราดรภาพมุสลิมยังเป็นจุดที่ต้องจับตามอง
            เกือบหนึ่งเดือนแล้วที่ทหารยึดอำนาจปธน.มอร์ซี สถานการณ์ยัง “ตึงเครียด” และต้องติดตามอย่างใกล้ชิด
24 กรกฎาคม 2013

ชาญชัย คุ้มปัญญา
-------------------

บทความที่เกี่ยวข้อง:
(อัพเดท 4 ก.ค. 10.30 น.) ข้อเสนอประนีประนอมของมอร์ซีเป็นหมัน กองทัพทำการรัฐประหาร แต่การรัฐประหารเป็นเพียงการเริ่มต้นใหม่เท่านั้น ยังไร้ร่องรอยของอดีตปธน. กลุ่มผู้จงรักภักดีได้ปะทะกับทหารมีผู้เสียชีวิตนับสิบคน
(อัพเดท 8 ก.ค. 9.10 น.) หลังการโค่นล้มรัฐบาลมอร์ซี สถานการณ์การเมืองอียิปต์ยังครุกรุ่น ยังไม่มีข้อสรุปว่าใครจะเป็นนายกฯ รักษาการ ทั้งฝ่ายสนับสนุนกับฝ่ายต่อต้านต่างชุมนุมแสดงพลังของตนอย่างต่อเนื่อง ด้านราคาน้ำมันไม่มีทีท่าว่าจะลดลง
(อัพเดท 9 ก.ค. 8.20 น.) ยังไม่มีข้อสรุปว่าใครควรนายกรัฐมนตรีรักษาการ ในขณะที่การปะทะอย่างหนักเมื่อเช้ามืดวันจันทร์ มีผู้เสียชีวิตราว 50 คน พรรคการเมืองบางพรรคถอนตัวออกจากแผนสมานฉันท์ของกองทัพอียิปต์
(อัพเดท 11 ก.ค. 23.10 น.) รัฐบาลเฉพาะกาลเป็นรูปเป็นร่างมากขึ้น และได้รับการสนับสนุนจากประเทศเพื่อนบ้าน แต่สถานการณ์ยังไม่น่าไว้ใจเนื่องจากกลุ่มภราดรภาพมุสลิมนัดชุมนุมใหญ่ในวันศุกร์นี้
---------------

บรรณานุกรม:
1. Egypt army chief calls for nationwide rallies, Al Jazeera, 24 July 2013, http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2013/07/2013724101110977227.html
2. Egyptian army chief calls for street protests, BBC, 24 July 2013, http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-23434809
3. Egypt army raises pressure on Islamists with call for rallies, Reuters, 24 July 2013, http://www.reuters.com/article/2013/07/24/us-egypt-protests-idUSBRE96N05V20130724
4. National Coalition to Support Legitimacy: Al-Sisi’s call a “declaration of civil war”, Daily News Egypt, 24 July 2013, http://www.dailynewsegypt.com/2013/07/24/national-coalition-to-support-legitimacy-al-sisis-call-a-declaration-of-civil-war/
5. Tamarod and NSF announce participation in Friday demonstrations, Daily News Egypt, 25 July 2013, http://www.dailynewsegypt.com/2013/07/25/tamarod-and-nsf-announce-participation-in-friday-demonstrations/
6. UPDATE 8: Egypt sees massive pro-military rallies, Islamists remain defiant, Ahram Online, 26 July 2013, http://english.ahram.org.eg/NewsContent/1/64/77438/Egypt/Politics-/UPDATE--Egypt-sees-massive-promilitary-rallies,-Is.aspx
7. Egypt’s Ruling Military Kills Scores of Islamists at Rally, The New York Times, 28 July 2013, http://www.nytimes.com/2013/07/28/world/middleeast/egypt.html?pagewanted=all&_r=0
----------------------