ศึกยูเครนครบปีไบเดนให้สู้ต่อเคียงข้างเซเลนสกี

ภายใต้คำประกาศขอยืนหยัดสู้เคียงข้างยูเครน นาโตรวมตัวเข้มแข็ง มีคำถามว่ายูเครนจะชนะศึกได้อย่างไร กำลังสู้ศึกเพื่ออนาคตลูกหลานใคร

            ศึกยูเครนครบ 1 ปีประธานาธิบดีโจ ไบเดนเยือนยูเครนกับโปแลนด์ บทความนี้นำเสนอสาระสำคัญที่ผู้นำสหรัฐกล่าวในโอกาสดังกล่าวและข้อวิพากษ์ดังนี้ ...

บททดสอบเสรีประชาธิปไตย :

            ประธานาธิบดีไบเดนกล่าวว่าศึกยูเครนเป็นบททดสอบยุโรป อเมริกา นาโตและชาติประชาธิปไตยทั้งหลาย 1 ปีที่ผ่านมาพวกเราเข้มแข็งและเป็นหนึ่งเดียว ทั้งยังเป็นบททดสอบว่าพวกเรายึดมั่นหลักอธิปไตยหรือไม่ พวกเราต่อสู้เพื่อชีวิตเสรีหรือไม่ ยืนหยัดเพื่อประชาธิปไตยหรือไม่ และทั้งหมดพวกเราได้พิสูจน์ให้เห็นแล้ว 1 ปีผ่านมากองทัพรัสเซียสูญเสียมากมาย

            ฟินแลนด์กับสวีเดนยื่นขอเป็นสมาชิกนาโต และนาโตเข้มแข็งเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน

            เขาคิดว่าสามารถใช้พลังงานเป็นเครื่องมือแต่พวกเราเลิกเพิ่งพาพลังงานฟอสซิลรัสเซียแล้ว อเมริกากับประเทศทั้งหลายไม่ยอมรับการปกครองด้วยความกลัวและใช้กำลัง ผู้นำรัสเซียกำลังเผชิญสงครามที่ตัวเขาเป็นผู้ก่อ พวกอำนาจนิยมอ่อนแองลง ฝ่ายประชาธิปไตยเข้มแข็งขึ้น

            คนโปแลนด์เข้าใจดีว่ากรุงวอร์ซอพังนาศเมื่อประชาชนลุกขึ้นสู้รัฐบาลคอมมิวนิสต์ คนโปแลนด์ทนได้เพราะพวกเขาร่วมกันสู้  สิ่งนี้กำลังเกิดขึ้นที่ประเทศเบลารุส และเป็นเหตุประชาชนประเทศมอลโดวาได้อยู่อย่างเสรีและเป็นสมาชิกอียู

            เผด็จการจะสร้างอาณาจักรแต่ไม่อาจลบล้างใจรักเสรีของประชาชน ความปรารถนาที่จะมีชีวิตเสรี เหล่าเสรีชนจะไม่ยอมอยู่ในโลกที่ปราศจากความหวัง ในโลกที่มืดมน

            กองทัพรัสเซียกับนักรบรับจ้างก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ มุ่งโจมตีพลเรือน ใช้การข่มขืนเป็นอาวุธ ทิ้งระเบิดสถานีรถไฟ โรงพยาบาล โรงเรียน บ้านเด็กกำพร้า

นาโตจะสนับสนุนไม่เปลี่ยนแปลง :

            นับจากนี้สหรัฐกับนาโตจะสนับสนุนยูเครนต่อไปไม่เปลี่ยนแปลง ชาติประชาธิปไตยทั่วโลกจะลุกขึ้นปกป้องเสรีภาพของตน ไม่ว่าวันนี้พรุ่งนี้และสืบไป

            ประธานาธิบดีเซเลนสกีได้กล่าวว่าการต่อสู้ครั้งนี้จะกำหนดชีวิตความเป็นอยู่ของลูกหลาน ไม่เฉพาะลูกคนยูเครนเท่านั้นแต่รวมของพวกเราทั้งหมด

            สหรัฐกับอีกกว่า 50 ประเทศร่วมกันส่งเสบียงอาวุธต่างๆ แก่ยูเครน ตั้งแต่ระบบป้องกันภัยทางอากาศ ปืนใหญ่ กระสุน รถถังและรถหุ้มเกราะ สหภาพยุโรปยืนยันช่วยยูเครนทุกด้านรวมทั้งผู้อพยพลี้ภัย เฉพาะโปแลนด์รับผู้ลี้ภัยยูเครนถึง 1.5 ล้านคน

            ประธานาธิบดีไบเดนกล่าวว่าความจริงคือสหรัฐต้องการโปแลนด์กับนาโตมากเท่าที่นาโตต้องการสหรัฐ ยุโรปจะต้องมั่นคงนี่เป็นหลักพื้นฐาน สหรัฐขอให้คำมั่นแก่พันธมิตรที่จะปกป้องซึ่งกันและกัน อีกไม่นานจะมีศูนย์บัญชาการสหรัฐที่โปแลนด์ (ปัจจุบันมีทหารอเมริกัน 11,000 ประจำการที่นี่) จะช่วยสร้างโรงไฟฟ้าพลังนิวเคลียร์เพื่อเสริมความมั่นคงด้านพลังงานของโปแลนด์

            ยังมีความท้าทายอีกมากที่ต้องเผชิญ ข้าพเจ้ามั่นใจว่าเราจะฝ่าไปด้วยกัน พัฒนาความเป็นหุ้นส่วนให้ก้าวหน้ายิ่งขึ้นตามความท้าทายที่เผชิญร่วมกัน

สู้เพื่อเสรีภาพ :

            สหรัฐกับชาติยุโรปไม่คิดควบคุมหรือทำลายรัสเซีย ไม่ได้วางแผนโจมตีรัสเซีย และไม่เป็นศัตรูกับพลเมืองรัสเซียที่ต้องการอยู่อย่างสันติกับเพื่อนบ้าน แต่ประธานาธิบดีปูตินเลือกทำสงคราม รัสเซียสามารถยุติศึกง่ายๆ ด้วยการหยุดรุกรานยูเครน

            ตลอด 1 ปีที่ผ่านมาทั้งพวกเดโมแครทกับรีพับลิกันของสหรัฐต่างช่วยกันสู้เพื่อเสรีภาพ นี่คือคนอเมริกันและสิ่งที่คนอเมริกันทำ

            ปูตินพยายามให้โลกอดอยาก ปิดกั้นท่าเรือไม่ให้ยูเครนส่งออกธัญพืช ซ้ำเติมวิกฤตอาหารโลก ทำร้ายพวกชาติกำลังพัฒนาโดยเฉพาะอย่างยิ่งในแอฟริกา

            พวกเรามั่นใจว่าสุดท้ายรัสเซียต้องจ่ายราคาต่อสิ่งที่กระทำ พวกเราจะคว่ำบาตรต่อไปและจะเพิ่มมาตรการใหม่ด้วย รัสเซียต้องรับผิดชอบต่อสงครามนี้

            พวกเราขอให้คำมั่นสัญญาต่อคนยูเครนและอนาคตยูเครนว่าประเทศยูเครนจะมีเสรี เป็นไท และเป็นประชาธิปไตย อันเป็นความฝันของยูเครนมากว่า 30 ปี ความฝันที่นำสู่การปฏิวัติส้ม (Orange Revolution เหตุการณ์ประชาชนส่วนหนึ่งลุกฮือขับไล่ผู้นำประเทศที่รัสเซียให้การสนับสนุนเมื่อปี 2004 ฝ่ายประชาธิปไตยถือว่าเป็นชัยชนะของตน)

            สหรัฐกับพันธมิตรจะใช้ความเข้มแข็งและศักยภาพที่มีอยู่ยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนทุกที่ให้เขามีสุขภาพดี กินดีอยู่ดีขึ้น ปกป้องโลก สร้างสันติและความมั่นคง ปฏิบัติต่อทุกคนด้วยความเคารพ นี่คือความรับผิดชอบของรัฐบาลชาติประชาธิปไตยที่มีต่อประชาชนของเขา

            เสรีภาพคือเป้าหมายอันสูงส่งที่สุด ไม่มีสิ่งใดเป็นแรงบันดาลใจมากกว่านี้ คนอเมริกันรู้ดีและพวกคุณก็รู้ เป็นสิ่งที่พวกเราต้องทำให้สำเร็จเพื่อลูกหลานของเรา

ข้อวิพากษ์ยูเครนจะชนะศึกได้อย่างไร :

            หนึ่งในประเด็นที่ถกกันมากในหมู่นาโตคือจะส่งรถถังหลักที่ชาติตะวันตกผลิตให้ยูเครนอย่างไร ที่ผ่านมายูเครนใช้รถถังรุ่นเก่ารัสเซียและสูญเสียไม่น้อยแล้ว ในขณะที่กองทัพรัสเซียมีรถถังรุ่นใหม่ ใช้เทคโนโลยีใหม่ล่าสุด กองทัพยูเครนรบด้วยอาวุธที่ด้อยกว่า ล้าสมัยกว่า ไม่แปลกที่ผู้นำยูเครนร้องขอรถถังซ้ำแล้วซ้ำอีก

            เป็นที่รู้กันทั่วไปว่า M1 Abrams รถถังประจัญบานหลักของสหรัฐมีชื่อเสียงก้องโลก ผ่านสมรภูมิจริงมาแล้วหลายแห่ง ข้อมูลจาก The Military Balance 2022 ระบุว่า ปัจจุบันสหรัฐมีรถถัง M1 ในประจำการ 2,645 คัน และมีในคลังสำรองอีก 3,450 คัน แต่จนบัดนี้ยังไม่ชัดว่าจะส่งมอบรถถังนี้แก่ยูเครน ซ้ำยังเคยมีข่าวจะส่งมอบรถถังที่ผลิตใหม่ ทำไมต้องผลิตใหม่ในเมื่อในคลังสำรองมีกว่า 3 พันคัน

            แค่รถถังไม่กี่ร้อยคันยังเกี่ยงกัน นาโตน่าจะพูดว่ากำลังรีบส่งไปช่วยเป็นพันคัน เพราะใกล้จะชนะรัสเซียแล้ว ส่งรถถังเข้าไปมากๆ เผด็จศึกรัสเซียให้แล้วเสร็จ

            Colin Kahl รมช.กลาโหมสหรัฐพูดถูกว่าเหตุที่ไม่อยากส่งรถถัง M1 Abrams ให้ยูเครนเพราะ “ยูเครนซ่อมไม่ได้ บำรุงรักษาไม่เป็น ไม่สามารถบริหารจัดการรถถังแบบนี้” เรื่องที่ควรเข้าใจคือรถถังประจัญบานที่เป็นอาวุธไฮเทค เป็นอุปกรณ์ขนาดใหญ่มีกลไกซับซ้อน จำต้องใช้เครื่องมือเฉพาะในการตรวจซ่อม ไม่สามารถส่งอู่ซ่อมรถยนต์ ถามว่ายูเครนมีช่างฝีมือเหล่านี้หรือไม่ ทั้งพลประจำการรถถังกับช่างซ่อมบำรุงต้องฝึกกี่เดือนจึงจะมีฝีมือมากพอ

            ประธานาธิบดีไบเดนสดุดียูเครนที่ยืนมั่นหลังรบแล้ว 1 ปี สหรัฐกับพวกร่วมใจเคียงข้างยูเครน จะสนับสนุนต่อไปไม่เปลี่ยนแปลง แต่ประเด็นรถถัง M1 Abrams ทำให้เกิดข้อสงสัย คำว่า “สนับสนุน” หมายถึงอย่างไรกันแน่ เป็นที่มาของคำถามว่ายูเครนจะชนะศึกได้อย่างไร การส่งอาวุธล่าช้าจะเป็นเหตุให้ยูเครนพ่ายศึกหรือไม่ ต้องบาดเจ็บล้มตายมากขึ้นอีกหรือไม่ ควรตีความหรือไม่ว่ารัฐบาลสหรัฐหวังให้ยูเครนสู้ศึกต่อไปให้นานที่สุดโดยไม่คำนึงว่ายูเครนจะชนะหรือไม่

            พลังการรบที่น้อยกว่า อาวุธที่ด้อยกว่าของยูเครนจะเป็นประเด็นให้พูดอีกนาน น่าเห็นใจกองทัพยูเครนที่ต้องรบกับกองทัพรัสเซียที่เหนือกว่า ในขณะที่สหรัฐผู้เป็นมหาอำนาจทางทหารอันดับหนึ่งของโลก มีรถถังประจัญบานหลายพันคันแต่ส่งความช่วยเหลืออย่างจำกัด ทหารยูเครนต้องรบด้วยอาวุธที่น้อยกว่าและด้อยกว่าเพื่อปกป้องเสรีประชาธิปไตยตะวันตก ยูเครนกำลังให้คนต่างชาติอยู่ดีกินดีมีความสุขในขณะที่บ้านเมืองตัวเองพังพินาศ

            งบประมาณที่ส่งไปช่วยยูเครนเป็นอีกประเด็นที่ควรติดตาม ปฏิเสธไม่ได้ว่ากองทัพยูเครนรบต่อได้ด้วยอาวุธเครื่องกระสุนและเสบียงจากฝ่ายตะวันตก ทั้งหมดคิดเป็นตัวเงิน หากสงครามยืดเยื้อพันธมิตรยินดีจ่ายไหม ผลกระทบทางเศรษฐกิจการเมืองอันเนื่องจากสงครามเป็นอีกประเด็นที่ต้องติดตามใกล้ชิด บางประเทศระบบเศรษฐกิจเข้มแข็งทนได้ดีแต่ไม่ใช่ทุกประเทศที่เป็นเช่นนั้น สงครามเป็น “ของแพง” ที่ผู้เข้าร่วมต้องจ่าย ทั้งหมดที่กล่าวล้วนเป็นปัจจัยต่อการแพ้ชนะ และควรคิดให้ลึกซึ้ง “อย่างไรเรียกว่าชนะ”

26 กุมภาพันธ์ 2023
ชาญชัย คุ้มปัญญา
(ตีพิมพ์ใน คอลัมน์ “สถานการณ์โลก” ไทยโพสต์ ปีที่ 27 ฉบับที่ 9600 วันอาทิตย์ที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566)
------------------------
บทความที่เกี่ยวข้อง : 
ไม่ว่าจะอธิบายต้นเหตุศึกยูเครนด้วยแนวทางใด ชาติมหาอำนาจมั่นคงมั่งคั่งขึ้นบนความสูญเสียของยูเครน ยูเครนเป็นแค่เหยื่อที่ต้องถูกทำลาย
สงครามยูเครนเป็นแค่ชนวนของการจัดระเบียบโลก ขึ้นกับความต้องการของมหาอำนาจ ความเป็นไปของประเทศยูเครนไม่ขึ้นอยู่กับคนยูเครนอีกต่อไป
อีกหลายปีข้างหน้าเมื่อหวนมองสงครามยูเครนน่าจะได้คำตอบว่าเป็นเพียงฉากหนึ่งของการช่วงชิงระหว่างมหาอำนาจ เหมือนนิยายเรื่องเก่าที่นำมาแสดงใหม่ สหรัฐกับรัสเซียยังคงอยู่ส่วนยูเครนกลายเป็นซาก
ภายใต้คำประกาศขอยืนหยัดสู้เคียงข้างยูเครน นาโตรวมตัวเข้มแข็ง มีคำถามว่ายูเครนจะชนะศึกได้อย่างไร กำลังสู้ศึกเพื่ออนาคตลูกหลานใคร

บรรณานุกรม :

1. The White House. (2023, February 21). Remarks by President Biden and President Andrzej Duda of Poland After Bilateral Meeting. Retrieved from https://www.whitehouse.gov/briefing-room/speeches-remarks/2023/02/21/remarks-by-president-biden-and-president-andrzej-duda-of-poland-after-bilateral-meeting/

2. The White House. (2023, February 21). Remarks by President Biden Ahead of the One-Year Anniversary of Russia’s Brutal and Unprovoked Invasion of Ukraine. Retrieved from https://www.whitehouse.gov/briefing-room/speeches-remarks/2023/02/21/remarks-by-president-biden-ahead-of-the-one-year-anniversary-of-russias-brutal-and-unprovoked-invasion-of-ukraine/

3. ‘They have us over a barrel’: Inside the US and German standoff over sending tanks to Ukraine. (2023, January 18). CNN. Retrieved from https://edition.cnn.com/2023/01/19/politics/us-germany-ukraine-tanks-weapons/index.html

4. The West Is Avoiding the Big Question About Ukraine. (2023, February 21). Politico. Retrieved from https://www.politico.com/news/magazine/2023/02/21/joe-bidens-ukrainian-zelenskyy-00083683

-----------------------