ทฤษฎีสมคบคิด โควิด-19 ไวรัสของใคร

ถ้าเชื่อหลักวิทยาศาสตร์การแพทย์จะสรุปว่าเกิดจากธรรมชาติ ถ้าเชื่อว่าเป็นฝีมือมนุษย์ต้องคิดต่อว่าจะเชื่อฝั่งใด เป็นเชื้อโรคหรือแผนของประเทศใด สหรัฐ จีน ฯลฯ ด้วยหลักฐานเหตุผลใด

            นับตั้งแต่ไวรัสโคโรนาโควิด-19 เริ่มแพร่ระบาดในจีน ประเด็นหนึ่งที่พูดกันมากคือเป็นไวรัสของใคร มาจากไหน บ้างว่าคือ CIA บ้างว่าเป็นความร่วมมือระหว่างสหรัฐกับอิสราเอล บ้างว่าเป็นของบิล เกตส์ (Bill Gates) บ้างว่ามาจากอินเดีย บ้างว่าเป็นแผนของบริษัทยา-วัคซีน บ้างว่าหลุดจากห้องทดลองจีน

            ข้อมูลอีกด้านคือโควิด-19 เกิดเองตามธรรมชาติ ไม่ต่างจากเชื้อโรคหลายตัวที่เดิมอยู่กับสัตว์แล้วกลายพันธุ์แพร่มาที่มนุษย์ เหมือนกรณีไข้หวัดนก ไข้หวัดหมู SARs มุมมองนี้ปฏิเสธทฤษฎีสมคบคิด (conspiracy theory)

สิ่งที่เรียกว่า “ทฤษฎีสมคบคิด” มีลักษณะเป็นการรวมหัวของ 2 คนขึ้นไป สร้างเรื่อง โฆษณาชวนเชื่อ (propaganda) หรือประโคมข่าวปลอมต่อเนื่อง ปะติดปะต่อเหตุการณ์จริงกับเท็จเข้าด้วยกัน ทำให้มีความต่อเนื่องเสมือนจริง (บางเรื่องย้อนหลังนับร้อยปี) แล้วตีความตามที่ต้องการ (เป็นการบิดเบือนข้อเท็จจริง)

ดังนั้น ทุกครั้งที่พูดว่าเป็น ทฤษฎีสมคบคิดจึงหมายถึงกำลังพูดเรื่องที่ถูกสร้างขึ้นหรือตีความบิดเบือนข้อเท็จจริง ใส่ร้ายป้ายสี

ทฤษฎีสมคบคิด ไว้รัสเป็นของสหรัฐ :

            แม้มีข้อมูลที่แตกต่างกัน จะมีคนกลุ่มหนึ่งชี้นิ้วไปยังฝ่ายสหรัฐเสมอ เริ่มจากแสดงหลักฐานเอกสารบอกว่าเป็นผลงานของ CIA ต่อมาชี้ว่าเป็นความร่วมมือระหว่างสหรัฐกับอิสราเอล แล้วเปลี่ยนอีกครั้งว่าเป็นผลงานของบริษัทยา-วัคซีนที่ฝ่ายสหรัฐคุม

            พฤติกรรมที่เด่นชัดของคนกลุ่มนี้คือ ไม่ว่าจะอ้างข้อกล่าวหาใด สุดท้ายจะชี้ว่าคือฝ่ายสหรัฐ (อาจหมายถึง CIA ความร่วมมือรัฐบาลสหรัฐ-อิสราเอล บริษัทยา) เป้าหมายของพวกเขาชัดเจนต้องการโทษสหรัฐนั่นเอง

            จากพฤติกรรมที่อ้างเรื่องนั้นเรื่องนี้ไปเรื่อยๆ กลายเป็นว่า พวกเขามีหลาย “ข้ออ้าง” ที่แม้กระทั่งพวกเขายังหาข้อสรุปไม่ได้และขัดแย้งกันเอง

บางคนอ้างเอกสาร CIA จดสิทธิบัตรไวรัสโคโรนาซึ่งหากเป็นจริงนานาชาติคงลงโทษ CIA ไปแล้ว บางคนแสดงรูปรถไฟบรรทุก COVID-19 เต็มตู้รถไฟ (ตู้ขนส่งน้ำมันทางรถไฟ-ใหญ่ขนาดนั้น) แล้วสรุปว่าคือฝีมือสหรัฐ เพราะภาพที่แสดงมีคำว่า COVID-19 ปรากฏเด่นชัดกลางวันแสกๆ แต่ไม่ตั้งคำถามว่าชื่อ COVID-19 เพิ่งออกมาทีหลังแพร่ระบาดทั่วโลกแล้ว และหากจะปล่อยเชื้อทำไมต้องเปิดเผยชัดขนาดนั้น

บิล เกตส์ (Bill Gates) แห่งไมโครซอฟเป็นอีกข้ออ้างที่พูดถึง อ้างหลักฐานว่าเมื่อหลายปีก่อนบิล เกตส์พูดเองว่าจะเกิดไวรัสโคโรนาระบาด จึงสรุปว่าคือฝีมือบิล เกตส์ แต่ที่ทฤษฎีสมคบคิดไม่พูดคือเนื้อหาสาระที่พูดจริงๆ ใจความหลักที่บิล เกตส์เอ่ยคือการทำงานของมูลนิธิของเขาที่หวังจะมีส่วนช่วยเหลือเรื่องโรคระบาด เอ่ยถึงโรคอีโบล่า โปลิโอ ไข้หวัดระบาด (ไวรัสโคโรนา) เรียกร้ององค์การอนามัยโลก นานาชาติให้ความสนใจเตรียมตัวรับมือ เพราะโรคระบาดเหล่านี้เป็นเรื่องจริงใกล้ตัว คร่าชีวิตคนจำนวนมาก

            ควรเข้าใจเพิ่มเติมว่าโรคที่บิล เกตส์เอ่ยถึงเป็นโรคระบาดที่เกิดขึ้นแทบทุกปี เฉพาะไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลคร่าชีวิตผู้คนปีละหลายแสน

จะสังเกตว่า แม้ข้อกล่าวหาถูกหักล้างแต่พวกที่ใช้ทฤษฎีสมคบคิดยังคงหาข้ออ้างใหม่ๆ พยายามปะติดปะต่อเรื่องแล้วชี้นิ้วไปที่สหรัฐ นี่คือลักษณะประการหนึ่งของทฤษฎีสมคบคิด

            คำถามสำคัญคือทำไมคนกลุ่มนี้ต้องพุ่งเป้าไปยังสหรัฐ คำตอบนั้นชัดเจน คนเหล่านี้มีเป้าหมายต้องการโจมตีเล่นงานสหรัฐเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว พูดให้ชัดคือเป็นศัตรูกับรัฐบาลสหรัฐ มีหลักฐานความขัดแย้งระหว่างพวกเขากับรัฐบาลสหรัฐเรื่อยมา นานเป็นสิบปีร้อยปี

เชื้อโควิด-19 เป็นเพียงเครื่องมือล่าสุดที่พวกเขาใช้

ทฤษฎีสมคบคิด ไวรัสเป็นของจีน :

            ในขณะที่ทฤษฎีสมคบคิดชุดหนึ่งชี้ว่าเป็นไวรัสของรัฐบาลสหรัฐ ทฤษฎีสมคบคิดอีกชุดชี้ว่าเป็นฝีมือรัฐบาลจีน คนที่เชื่อแนวทางหลังอ้างเหตุผลว่าเนื่องจากจีนมีห้องทดลองเชื้อโรคที่เมืองอู่ฮั่น (Wuhan Institute of Virology)เป็นศูนย์วิจัยเชื้อโรคของจีน จุดแพร่ระบาดแต่แรก จึงสรุปว่าเชื้อต้องมาจากห้องทดลองดังกล่าว

แถลงการณ์กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐชี้ว่าจีนละเมิดข้อตกลงทดลองนิวเคลียร์ ตั้งข้อสงสัยต่อโครงการอาวุธชีวภาพ (BWC) ประเด็นหลังสุดเกี่ยวข้องกับที่รัฐบาลสหรัฐกำลังเล่นงานจีนว่าเชื้อโควิด-19 มาจากจีน

            แถลงการณ์ไม่ได้ฟันธงแต่ “ตั้งข้อสงสัย”

ไม่กี่วันถัดมาประธานาธิบดีทรัมป์พูดเป็นนัยเห็นคล้อยตามแนวคิดที่ว่าต้นกำเนิดไวรัสโควิด-19 มาจากห้องทดลองในจีน ตามที่สื่อบางสำนักกับข้อมูลจากหน่วยงานรัฐบางแห่งพยายามชี้ว่าโควิด-19 เป็นของจีน เชื้อไม่ได้เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ

            พร้อมกันนี้หน่วยข่าวกรองสหรัฐกำลังเดินหน้าสวบสวนอย่างจริงจัง

ไม่ว่าจะจริงหรือเท็จ ผลโพลของสำนักวิจัยพิว (Pew Research Center) ที่นำเสนอช่วงวันที่ 10 เมษายนพบว่าคนอเมริกันเกือบร้อยละ 30 คิดว่าเชื้อโควิด-19 มาจากห้องทดลอง ทั้งๆ ที่ผู้เชี่ยวชาญสาธารณสุขสหรัฐกับนานาชาติยืนยันแล้วว่าเป็นเชื้อที่เกิดจากธรรมชาติ

ด้านกระทรวงการต่างประเทศจีนโต้ทันควันว่าองค์การอนามัยโลกประกาศซ้ำหลายรอบแล้วว่าไม่มีหลักฐานใดที่ชี้ว่าโควิด-19 เป็นผลผลิตจากห้องทดลอง พวกที่อ้างว่ามาจากห้องทดลองพูดโดยปราศจากหลักฐานที่เชื่อถือได้

ในขณะที่สหรัฐกล่าวหาจีน มีข้อมูลอีกด้านบอกว่าแม้มาจากห้องทดลองในจีน โดยนักวิจัยชาวจีน แต่เป็นงานภายใต้กำกับของรัฐบาลสหรัฐ โดยมีข้อมูลว่าเมื่อปี 2014 US National Institutes of Health (NIH) ให้เงิน 3.7 ล้านดอลลาร์แก่งานวิจัยใน Wuhan Institute of Virology เพื่อพัฒนาเชื้อไวรัสโคโรนาในธรรมชาติให้เป็นเชื้อโรคที่ร้ายกาจกว่าเดิม ไม่ว่าจะจริงหรือเท็จเป็นอีกข้อมูลว่าเชื้อหลุดออกจากห้องทดลองจีน ทั้งยังแสดงข้อมูลว่าในอดีตเชื้อไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่หลุดจากห้องทดลองสหรัฐเป็นต้นเหตุไข้หวัดใหญ่ระบาด

เช่นเดียวกับสื่ออิหร่านอ้างคำพูดของ Eugene Michael Jones ที่ให้สัมภาษณ์กับสื่อ Tasnim เมื่อมีนาคม เป็นแนวคิดว่ารัฐบาลสหรัฐจ้างจีนทดลองอาวุธชีวภาพ โควิด-19

            ทำให้ทฤษฎีสมคบคิดซับซ้อนกว่าเดิม (ไวรัสมาจากห้องทดลองจีน โดยนักวิจัยจีน ภายใต้การกำกับของรัฐบาลสหรัฐ)

ท่ามกลางข้อกล่าวหาบ้างว่าเป็นของสหรัฐ บ้างว่าเป็นของจีน ฯลฯ  Anthony Fauci ผู้มีบทบาทสูงต่อการควบคุมโรคระบาดของสหรัฐกล่าวว่า หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่มีอยู่ทั้งหมดให้ข้อสรุปตรงกันและชัดว่าเป็นไวรัสจากสัตว์ที่แพร่ระบาดสู่คน เป็นข้อสรุปเดียวกับองค์การอนามัยโลก

บทความนี้ไม่ต้องการสรุปว่าเชื้อโควิด-19 เกิดจากธรรมชาติหรือมนุษย์สร้างขึ้นมา ข้อสรุปบทความนี้คือถ้าเชื่อหลักวิทยาศาสตร์จะสรุปว่าเกิดจากธรรมชาติ เป็นแนวคำตอบของนักวิชาการสายวิทยาศาสตร์การแพทย์ องค์การอนามัยโลก ถ้าเชื่อว่าเป็นฝีมือมนุษย์ต้องคิดต่อว่าจะเชื่อฝั่งใด เป็นเชื้อโรคหรือแผนของประเทศใด สหรัฐ จีน ฯลฯ ด้วยหลักฐานเหตุผลใด

และไม่ว่าใครจะคิดเห็นอย่างไร ทฤษฎีสมคบคิดจะดำเนินต่อไปเหมือนเช่นที่ผ่านมา อยู่ในจิตวิทยาสังคมของหลายประเทศ เพราะมันคือทฤษฎีสมคบคิด

26 เมษายน 2020

ชาญชัย คุ้มปัญญา

(ตีพิมพ์ใน คอลัมน์ สถานการณ์โลกไทยโพสต์ ปีที่ 24 ฉบับที่ 8568 วันอาทิตย์ที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2563)

-----------------------

บทความที่เกี่ยวข้อง : 

การเมืองระหว่างประเทศระหว่างจีนกับสหรัฐว่าด้วยโควิด-19
โควิด-19 กลายเป็นอีกสนามของการต่อสู้ระหว่างชาติมหาอำนาจ น่าคิดว่าหากร่วมมือกันจะช่วยรักษาชีวิตได้กี่คน ลดความสูญเสียมากเพียงไร แม้กระทั่งต่อพลเมือง เศรษฐกิจสังคมของตนเอง

บรรณานุกรม :

1. บิล เกตส์. (2015). การระบาดครั้งถัดไปน่ะหรือ เรายังไม่พร้อม. Retrieved from https://www.ted.com/talks/bill_gates_the_next_disaster_we_re_not_ready/transcript?embed=true&language=th#t-250612

2. China rejects news report about Covid-19 origin, says WHO found ‘no evidence’ virus was made in lab. (2020, April 16). RT. Retrieved from https://www.rt.com/news/485993-china-who-coronavirus-news/

3. China says U.S. accusations in arms control report "not worth refuting". (2020, April 16). Xinhua. Retrieved from http://www.xinhuanet.com/english/2020-04/16/c_138982922.htm

4. Cole, Robert. (Ed.). (1998). Conspiracy theory. In The Encyclopaedia of Propaganda ( Vol 1, p.150). New York: M.E. sharpe, Inc.

5. Dr. Fauci throws cold water on conspiracy theory that coronavirus escaped a Chinese lab. (2020, April 17). Business Insider. Retrieved from https://www.businessinsider.com/fauci-throws-cold-water-conspiracy-theory-coronavirus-escaped-chinese-lab-2020-4

6. Nearly 30% in the US believe a coronavirus theory that's almost certainly not true. (2020, April 13). CNN. Retrieved from https://edition.cnn.com/2020/04/13/us/coronavirus-made-in-lab-poll-trnd/index.html

7. Newton, Michael. (Ed.). (2006). The encyclopedia of conspiracies and conspiracy theories. (NY: Facts On File, Inc.).

8. Theories on origins of COVID-19 disease. (2020, April 15). Tehran Times. Retrieved from https://www.tehrantimes.com/news/446831/Theories-on-origins-of-COVID-19-disease

9. Trump confirms U.S. investigating reports virus came from Chinese lab. (2020, April 17). The Washington Times. Retrieved from https://www.washingtontimes.com/news/2020/apr/17/trump-confirms-us-investigating-reports-virus-came/

10. Trump fans flames of Chinese lab coronavirus theory during daily briefing. (2020, April 16). The Guardian. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2020/apr/15/trump-us-coronavirus-theory-china

11. Why US outsourced bat virus research to Wuhan. (2020, April 22). Asia Times. Retrieved from https://asiatimes.com/2020/04/why-us-outsourced-bat-virus-research-to-wuhan/

-----------------------------

ที่มาภาพ : https://www.who.int/images/default-source/thailand-images/covid2019/graphicinfo/23-goods-manufactured-th-square.png


โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

อุดมการณ์ทางการเมือง (1) นิยาม อุดมการณ์ทางการเมือง

อุดมการณ์ทางการเมือง (2) อุดมการณ์เสรีนิยม

กำเนิด “รัฐสมัยใหม่” ตัวแสดงเอกของโลก