ความปราชัยของอิสราเอลกับสหรัฐและพวก

ไม่ว่าจะประกาศดังๆ หรือกระซิบเบาๆ รัฐบาลเนทันยาฮูกับไบเดนจะถูกประณามว่า “ละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ” “ละเมิดสิทธิมนุษยชน” “ขาดมนุษยธรรม”

            ในขณะที่สงครามฮามาส-อิสราเอลดำเนินต่อไป แรงกดดันจากนานาชาติต่ออิสราเอลกับสหรัฐเพิ่มขึ้น เรียกร้องให้หยุดยิงฟื้นฟูเจรจาสันติภาพ แต่รัฐบาลเนทันยาฮูดื้อดึง สถานการณ์ดังกล่าวก่อให้แบ่งโลกเป็น 2 ฝ่าย ฝ่ายหนึ่งที่ประกอบด้วยอิสราเอลกับสหรัฐและพวก (บางประเทศในอียู) อีกฝ่ายคือประเทศส่วนใหญ่รวมทั้งองค์การสหประชาชาติ

การไม่ยอมถอยคือตัวปัญหา:

            รัฐบาลเนทันยาฮูย้ำว่าใครที่เจอแบบอิสราเอลก็จะทำแบบที่อิสราเอลกำลังทำตอนนี้ จึงเดินหน้าทำสงครามต่อไปแม้ยอดผู้เสียชีวิตสูง 20,000 ราย ตามแผนที่ประกาศตั้งแต่ต้นคือจะลงมือต่อทุกจุดและด้วยกำลังทั้งหมด ทำทุกอย่างให้มั่นใจว่าจะไม่เกิดเหตุการณ์ซ้ำอีก ขั้นแรกคือโจมตีทำลายกองกำลังฮามาส ต่อด้วยกวาดล้างกลุ่มกองกำลังอื่นๆ พร้อมกับทำลายระบอบอำนาจฮามาสในกาซา ขั้นสุดท้ายคือให้กลุ่มอำนาจใหม่เข้าดูแลกาซา ให้พลเมืองอิสราเอลกับกาซาอยู่ด้วยกันอย่างสงบสุข

            นายกฯ เนทันยาฮูกล่าวต่อคนทั้งชาติว่ามีเพียง 2 ทางเลือกคือประเทศอิสราเอลยังคงอยู่หรือไม่ก็สูญสลายไป มีแต่ต้องชนะศึกเท่านั้น อิสราเอลคือประเทศที่นานาชาติให้การยอมรับแต่พวกฮามาสคิดจะทำลาย เป้าหมายของเราประกาศชัดตั้งแต่ต้นคือทำลายสมาชิกและระบอบการปกครองของฮามาส

            รัฐบาลอิสราเอลจะไม่อ่อนข้อต่อผู้ไม่ยอมรับประเทศอิสราเอล ผู้แสดงตัวเป็นปรปักษ์ นี่คือสงครามเพื่อความอยู่รอดของชาติ ที่รัฐบาลอิสราเอลเห็นว่าสำคัญยิ่งกว่าหลักศีลธรรม พร้อมละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ ละเมิดสิทธิมนุษยชน พร้อมรับคำประณามจากนานาชาติที่โดนเป็นประจำทุกปีอยู่แล้ว (ทุกปีในที่ประชุมสหประชาชาติจะประณามอิสราเอลกระทำทารุณต่อปาเลสไตน์ หลายประเทศออกแถลงการณ์ซ้ำอยู่เสมอ)

            ในขณะที่รัฐบาลอิสราเอลระบุว่าคือการป้องกันประเทศ รัฐบาลไบเดนขอยืนเคียงข้างอิสราเอล จะช่วยอิสราเอลปกป้องประเทศ ยึดแนวคิดที่มีมายาวนานแล้วว่า “อิสราเอลมีสิทธิที่จะป้องกันตัวเอง” สมัยประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิ้ลยู. บุกล่าวว่า “ข้าพเจ้าเชื่อว่าชาติอธิปไตยมีสิทธิอันชอบธรรมที่จะปกป้องประชาชนของตนให้พ้นจากการโจมตีของผู้ก่อการร้าย และทำสิ่งที่จำเป็นเพื่อป้องกันการโจมตีเหล่านั้น”

            ตอนนี้อิสราเอลกำลังทำสิ่งที่จำเป็นเพื่อป้องกันการโจมตีเหล่านั้น

อิสราเอลปราศจากความชอบธรรม:

            ในอีกมุมหลายฝ่ายชี้ว่าอิสราเอลทำเกินเลยจนสูญเสียความชอบธรรม

            ตั้งแต่ต้นอันโตนิโอ กูเตเรส (Antonio Guterres) เลขาธิการสหประชาชาติเรียกร้องให้ทุกฝ่ายหยุดยิงทันที อิสราเอลละเมิดกฎหมายสิทธิมนุษยชนในการโจมตีเมืองกาซา ฮามาสก่อความรุนแรงเพราะมีที่มาที่ไป ไม่ใช่อยู่ดีๆ ก็โจมตี ด้านทูตอิสราเอล Gilad Erdan โต้ว่าท่านเลขาธิการฯ ไม่เข้าใจสภาพความเป็นไปของโลก ไม่เข้าใจการก่อการร้าย การสังหารเข่นฆ่าที่พวกฮามาสกระทำต่ออิสราเอลเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม

            ในทำนองเดียวกันองค์การความร่วมมืออิสลาม (The Organisation of Islamic Cooperation: OIC) แถลงว่าอิสราเอลเป็นฝ่ายรุกรานก่อน ยึดครองดินแดนปาเลสไตน์ ละเมิดข้อมติสหประชาชาติ ทำร้ายชาวปาเลสไตน์ทุกวัน เหล่านี้คือมูลเหตุของการปะทะระหว่างฮามาสกับอิสราเอล เรียกร้องคณะมนตรีความมั่นคงสหประชาชาติทำหน้าที่หยุดอิสราเอล ปกป้องปาเลสไตน์ ปฏิบัติตามข้อมติต่างๆ

            จะเห็นว่าทั้งคู่ต่างพูดจากมุมองคนละแบบ อิสราเอลยืนยันการปกป้องตัวเองสำคัญที่สุด ไม่สนใจว่าผิดกฎหมายระหว่างประเทศหรือไม่

            หากจะพูดเรื่องถูกผิด การป้องกันตัวเองต้องอยู่ภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศ Josep Borrell ผู้แทนระดับสูงด้านนโยบายต่างประเทศของอียูกล่าวว่า สิทธิการป้องกันตัวเองต้องอยู่ภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศ จะใช้หลักป้องกันตัวเองแล้วละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศไม่ได้ การตัดน้ำตัดไฟ ควบคุมการส่งอาหารแก่พลเรือนล้วนผิดกฎหมายระหว่างประเทศทั้งสิ้น ในยามนี้ที่กำลังทำสงครามสภาพสิทธิมนุษยชนย่ำแย่ การที่อิสราเอลเป็นสมาชิกสหประชาชาติย่อมถือว่ายอมรับกฎหมายเหล่านี้ หากอิสราเอลอยากทำตามใจตัวเอง ควรลาออกจากสมาชิกสหประชาชาติ

            ดังนั้น ถ้ายึดวหลักการและเหตุผลอิสราเอลจึงเป็นฝ่ายผิด นี่คือจุดเริ่มของความปราชัย

            หนึ่งในประเด็นที่นานาชาติให้ความสำคัญคือชีวิตความเป็นอยู่ของคนกาซา นายเซอร์เกย์ ลาฟรอฟ (Sergei Lavrov) รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศรัสเซียกล่าวว่าพลเรือนกาซาต้องบาดเจ็บล้มตายเพราะอิสราเอลโจมตีทั้งเมืองเป็นเรื่องที่รับไม่ได้ อิสราเอลนำเรื่องทำสงครามเป็นข้ออ้างไม่ได้ ชี้ว่าการกวาดล้างฮามาสกลายเป็นการทำลายชีวิตพลเรือนพร้อมกัน เตือนว่าความรุนแรงจะมีเสมอตราบเท่าที่ยังไม่เกิดรัฐปาเลสไตน์ 

            จะเห็นว่าเมื่อคนกาซาล้มตายมากขึ้นและเกือบครึ่งเป็นเด็ก ประเด็นที่นานาชาติให้ความสำคัญคือมนุษยธรรมเลขาธิการสหประชาชาติใช้คำนี้เสมอ เป็นเหตุผลขอให้หยุดยิง

ตรรกะที่ผิดพลาดของรัฐบาลสหรัฐ:

            ณ ตอนนี้รัฐบาลไบเดนยังยืนยันสนับสนุนอิสราเอลทำสงครามต่อไป แม้เตือนให้ระวังพลเรือน หลักฐานสำคัญชี้ข้อผิดพลาดของรัฐบาลสหรัฐคือเมื่อเลขาธิการสหประชาชาติใช้อำนาจของตนตามกฎบัตรสหประชาชาติ มาตรา 99 เรียกร้องให้คณะมนตรีความมั่นคงมีมติสั่งให้หยุดยิงในกาซาด้วยเหตุผลมนุษยธรรม แต่รัฐบาลไบเดนวีโตข้อมติ สหรัฐเพียงเสียงเดียว (ในฐานะสมาชิกถาวรคณะมนตรีความมั่นคง) จึงล้มร่างมติหยุดยิงหักล้างอำนาจของเลขาธิการสหประชาชาติ

          เกิดข้อวิพากษ์ว่ารัฐบาลสหรัฐที่พยายามอ้างว่าเป็นผู้นำโลกเสรี นิยมประชาธิปไตย ยึดมั่นสิทธิมนุษยชนนี่แหละ ขาดมนุษยธรรม ส่งเสริมให้อิสราเอลละเมิดสิทธิมนุษยชน ละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ

            ไม่กี่วันต่อมา แอนโทนี บลิงเคน (Antony Blinken) รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐกล่าวว่าอิสราเอลคือผู้ตัดสินใจว่าจะยุติสงครามเมื่อไร ไม่ใช่สหรัฐ

            รัฐมนตรีบลิงเคนพูดถูกครึ่งหนึ่ง แต่ที่ไม่เอ่ยคือสหรัฐสามารถร่วมกับสมาชิกคณะมนตรีความมั่นคงออกมติสั่งให้หยุดยิงได้ แต่รัฐบาลไบเดนไม่ทำ เกิดคำถามว่าเพราะรัฐบาลไบเดนยังสนับสนุนให้ทำสงครามต่อใช่หรือไม่

            ล่าสุดประธานาธิบดีไบเดนยอมรับว่าแรงสนับสนุนอิสราเอลลดลงเมื่อการทิ้งระเบิดปูพรมทำให้พลเรือนล้มตายจำนวนมาก ผมคิดว่ารัฐบาลอิสราเอลต้องตัดสินใจเปลี่ยนวิธีแล้ว แม้จะพูดเช่นนี้แต่ยังยืนยันจุดยืนล้มมติหยุดยิง นี่คือการพูดแบบนักการทูตอย่างหนึ่ง

            ด้านเนทันยาฮูกล่าวว่าไม่มีอะไรหยุดเราได้ เราจะรบต่อจนเสร็จสิ้น จนกว่าจะชนะ จนกว่าฮามาสถูกทำลายราบ ท่ามกลางแรงกดดันจากนานาชาติที่แรงขึ้นทุกที ที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติมีมติให้หยุดยิง มีเพียง 10 ประเทศเท่านั้นที่คัดค้านการหยุดยิงเพื่อมนุษยธรรม สงครามดำเนินต่อไป

ตรรกะที่ผิดพลาดนำความปราชัย:

            รัฐบาลไบเดนกับเนทันยาฮูรู้ตัวว่าพวกตนโดดเดี่ยวมากแค่ไหนในเวทีโลก กำลังพ่ายแพ้ในสมรภูมิการเมืองระหว่างประเทศ หากสหรัฐกับอิสราเอลยังดื้อดึง ทำสงครามยืดยาวออกไป การแบ่งโลกออกเป็น 2 ฝ่ายจะยิ่งเด่นชัดมากขึ้น ไม่ว่าจะประกาศดังๆ หรือกระซิบเบาๆ รัฐบาลเนทันยาฮูกับไบเดนจะถูกประณามว่า “ละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ” “ละเมิดสิทธิมนุษยชน” “ขาดมนุษยธรรม” แน่นอนว่าไม่มีประเทศใดรวมทั้งองค์การสหประชาชาติสามารถหยุดรัฐบาล 2 ประเทศนี้ แต่พึงตระหนักว่าการแบ่งโลกออกเป็น 2 ฝ่ายเกิดขึ้นเพราะนโยบายกับตรรกะที่ตนยึดถือนั่นเอง ถ้าใช้ความคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผลควรนั่งทบทวนอีกรอบว่าอย่างไรจึงตอบสนองผลประโยชน์แห่งชาติมากกว่า เป็นไปได้หรือไม่ว่าปัญหาอยู่ที่ตัวท่านนายกฯ เนทันยาฮูนั่นเอง

17 ธันวาคม 2023
ชาญชัย คุ้มปัญญา
(ตีพิมพ์ใน คอลัมน์ “สถานการณ์โลก” ไทยโพสต์ ปีที่ 28 ฉบับที่ 9894 วันอาทิตย์ที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2566)

----------------------------


บรรณานุกรม :

1. Benjamin Netanyahu vows to ‘save our country’ as Israel battles ‘barbarians’ in Gaza. (2023, October 28). New York Post. Retrieved from https://nypost.com/2023/10/28/news/benjamin-netanyahu-vows-to-save-israel-as-it-battles-in-gaza/

2. Biden says Netanyahu ‘has to change,’ accuses Israel of ‘indiscriminate bombing’. (2023, December 12). Politico. Retrieved from https://www.politico.com/news/2023/12/12/biden-says-netanyahu-has-to-change-00131399

3. Israel is acting against international law, says Borrell. (2023, October 10). Politico. Retrieved from https://www.politico.eu/article/israel-acting-against-international-law-says-eu-diplomat-josep-borrell/

4. Israel, not US, will decide when to end war against Hamas, Blinken says. (2023, December 11). Times of Israel. Retrieved from https://www.timesofisrael.com/israel-not-us-will-decide-when-to-end-war-against-hamas-blinken-says/

5. Israel-Hamas war: UN chief urges 'immediate' Gaza cease-fire. (2023, October 25). DW. Retrieved from https://www.dw.com/en/israel-hamas-war-un-chief-urges-immediate-gaza-cease-fire/live-67190975

6. Israel-Hamas war: 'Nothing will stop us,' Netanyahu says. (2023, December 14). DW. Retrieved from https://www.dw.com/en/israel-hamas-war-nothing-will-stop-us-netanyahu-says/live-67716305

7. Netanyahu: Gazans’ should flee, IDF to revenge ‘black day’. (2023, October 7). The Jerusalem Post. Retrieved from https://www.jpost.com/arab-israeli-conflict/article-763179

8. OIC slams Israeli military aggression against Palestinians. (2023, October 9). New Strait Times. Retrieved from https://www.nst.com.my/world/world/2023/10/964680/oic-slams-israeli-military-aggression-against-palestinians#google_vignette

9. Russia's Lavrov says collective punishment of Palestinians in Gaza unacceptable. (2023, December 11). The National News. Retrieved from https://www.thenationalnews.com/mena/palestine-israel/2023/12/11/russias-lavrov-says-collective-punishment-of-palestinians-in-gaza-unacceptable/

10. UN chief Guterres calls on Security Council to declare ceasefire in Gaza. (2023, December 6). Arab News. Retrieved from https://www.arabnews.com/node/2421476/middle-east

-----------------