รัฐบาลเนทันยาฮูประกาศไม่ยึดครองกาซาแต่คำนี้ไม่ได้หมายความว่าทหารอิสราเอลจจะไม่อยู่ยาว อาจอยู่ต่ออีกนานเพื่อรักษาความสงบเรียบร้อย
.png)
ผู้เชี่ยวชาญนำเสนอมุมมองต่ออนาคตฉนวนกาซาหลากหลาย ในที่นี้นำเสนอมุมมองของรัฐบาลเนทันยาฮู ดังนี้
อิสราเอลชี้ว่าตลอดปี 2023 กองกำลังฮามาสปะทะกับอิสราเอลเป็นระยะ เหตุการณ์ 7 ตุลาคมเป็นครั้งแรกและครั้งเดียวที่ฮามาสสามารถบุกเข้าไปในดินแดนอิสราเอลถึง 10 กิโลเมตร ในวันเดียวสังหารคนในอิสราเอลกว่าพันคน สร้างความตื่นตะลึงแก่คนทั่วโลก ประชาชนอิสราเอลถึงกับเรียกร้องให้เบนจามิน เนทันยาฮู (Benjamin Netanyahu) ลาออกจากตำแหน่ง ไม่แปลกที่นายกฯ เนทันยาฮูกล่าวทันทีว่านี่คือสงคราม ฮามาสได้ก่อสงครามแล้ว รัฐบาลจะทำทุกอย่างให้มั่นใจว่าจะไม่เกิดเหตุการณ์เช่นนี้ซ้ำอีก
ต้องควบคุมฉนวนกาซา:
คำถามที่นักวิเคราะห์ให้ความสำคัญคืออิสราเอลจะต้องทำเช่นไรหากเป้าหมายคือไม่ให้เกิดเหตุซ้ำอีก
สถานการณ์ตอนนี้คืออิสราเอลบุกฉนวนกาซากวาดล้างพวกฮามาสทุกจุดทุกที่ ไม่ว่าจะบนดินหรือใต้ดิน กองทัพอิสราเอลกระทำโดยละเอียดรอบคอบ ตรวจสอบทุกตารางนิ้ว ไม่ปล่อยให้พวกฮามาสหลุดรอดได้แม้แต่คนเดียว ทั้งยังระวังการสูญเสียกำลังพล ศึกนี้จึงไม่เร่ง
หากถามว่าการรบภาคพื้นดินจะจบเมื่อไหร่ คำตอบคือ “ไม่มีใครทราบ” ขึ้นกับการต่อต้านของสมาชิกฮามาสที่พวกเขาจะสู้ถึงที่สุด ถึงกระสุนหมดก็จะสู้ต่อด้วยอาวุธเท่าที่หาได้ เรื่องเช่นนี้เกิดเคยขึ้นแล้ว Zbigniew Brzezinski ที่ปรึกษาความมั่นคงของประธานาธิบดีจิมมี คาร์เตอร์ (Jimmy Carter) ได้อธิบายตั้งแต่ปี 1988 อย่างน่าสนใจว่า “ฮามาสคือผลิตผลของอิสราเอล” อันหมายถึง ชาวกาซาที่ลุกขึ้นจับอาวุธเท่าที่หาได้สู้กองทัพอิสราเอลทั้งๆ ที่ไม่น่าจะชนะ ยินดีเอาชีวิตเข้าเสี่ยงแต่ไม่ขออยู่ภายใต้การกดขี่ รวมทั้งเป็นระเบิดพลีชีพมุ่งโจมตีคนไม่เลือกหน้า
พร้อมกับกองทหารที่เข้ากาซาคือการควบคุมพื้นที่อย่างเข้มข้น ตอนนี้ยังอยู่ในช่วงเริ่มคุมพื้นที่บางส่วน แต่เมื่อการรบยาวออกไปและถ้าอิสราเอลเป็นฝ่ายได้พื้นที่ (สมมุติว่าเป็นเช่นนั้น) นานวันเข้าอิสราเอลจะครองพื้นที่มากขึ้นๆ จนได้ทั้งหมด
หนทางที่จะเป็นตามที่นายกฯ เนทันยาฮูต้องการคือจะจัดการฮามาสอย่างต่อเนื่อง กวาดล้างกลุ่มใดๆ ในฉนวนกาซาที่เป็นปฏิปักษ์ต่ออิสราเอล เป็นสงครามที่ไม่มีวันยุติเพราะจะมีคนกาซาที่อยากลงมือเล่นงานอิสราเอลทางใดทางหนึ่งเสมอ เป็นผลจากการถูกดขี่ยาวนานไม่จบสิ้น
หลังสงครามผ่านไป 1 เดือน เนทันยาฮูกล่าวว่าถ้ายอมหยุดยิงเท่ากับยอมแพ้ฮามาส เป้าหมายมีอยู่แล้วคือกวาดล้างพวกฮามาสให้สิ้น ทำลายอาวุธทั้งหมด ไม่มีแผนยึดครองฉนวนกาซา ไม่คิดย้ายใครออก คิดแต่ทำอย่างไรที่คนกาซากับอิสราเอลจะอยู่ด้วยกันได้ ให้กาซามีผู้ปกครองพลเรือนของตนเอง
นายกฯ อิสราเอลกล่าวเช่นนี้หลังคนกาซาตายกว่าหมื่น ส่วนใหญ่เป็นพลเรือน นานาชาติกดดันให้หยุดยิง ไม่วายที่เนทันยาฮูจะยืนยันกวาดล้างฮามาสต่อไป ไม่ยึดครองกาซาไม่ได้หมายความว่าทหารอิสราเอลจจะไม่อยู่ยาว อาจอยู่ต่ออีกนานเพื่อรักษาความสงบเรียบร้อย
สงครามฮามาส-อิสราเอลกลายเป็นโอกาสให้กองทัพอิสราเอลเข้ามาควบคุมพื้นที่และอาจคงสภาพแบบนี้อีกนานหลายปีตามความต้องการของรัฐบาลอิสราเอล ด้วยเหตุผลเพื่อรักษาความสงบเรียบร้อย และเรียกสภาพเช่นนี้ว่าอิสราเอลไม่ได้ปกครองฉนวนกาซา
คือการปกป้องประเทศ:
นายกฯ เนทันยาฮูกล่าวต่อคนทั้งชาติว่ามีเพียง 2 ทางเลือกคือประเทศอิสราเอลยังคงอยู่หรือไม่ก็สูญสลายไป นี่คือสงครามเพื่อความอยู่รอดของชาติ มีแต่ต้องชนะศึกเท่านั้น อิสราเอลเป็นประเทศที่นานาชาติให้การยอมรับแต่พวกฮามาสคิดจะทำลาย เป้าหมายของเราประกาศชัดตั้งแต่ต้นคือทำลายสมาชิกและระบอบการปกครองของฮามาส
รัฐบาลอิสราเอลจะไม่อ่อนข้อต่อผู้ไม่ยอมรับฐานะประเทศอิสราเอล มีมหาอำนาจสหรัฐสนับสนุนใกล้ชิด นี่คือสงครามเพื่อความอยู่รอดของชาติ ที่รัฐบาลอิสราเอลเห็นว่าสำคัญยิ่งกว่าหลักศีลธรรม พร้อมละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ ละเมิดสิทธิมนุษยชน พร้อมรับคำประณามจากนานาชาติที่โดนเป็นประจำทุกปีอยู่แล้ว (ทุกปีในที่ประชุมสหประชาชาติจะประณามอิสราเอลกระทำทารุณต่อปาเลสไตน์ หลายประเทศออกแถลงการณ์ซ้ำอยู่เสมอ)
ไม่ว่าใครจะประณามอย่างไรอิสราเอลยังอยู่รอดและขยายดินแดนมากขึ้นทุกปี
ไม่ว่าใครคิดอย่างไร ณ วันนี้พลเมืองอิสราเอลส่วนใหญ่คิดเห็นตรงกับนายกฯ เนทันยาฮู ผลโพลของหนังสือพิมพ์มารีฟ (Maariv newspaper) เมื่อ 20 ตุลาคมช่วงที่กองทัพอิสราเอลเตรียมบุกกาซาพบว่าคนอิสราเอล 65% เห็นด้วยที่กองทัพจะเข้ากวาดล้างฮามาส มีเพียง 21% ที่ไม่เห็นด้วย
ถ้าว่ากันตามหลักประชาธิปไตยรัฐบาลเนทันยาฮูได้รับการสนับสนุนจากคนในชาติให้บุกกาซากวาดล้างฮามาส
แบบอย่างจัดการผู้ต่อต้าน:
ในมุมมองที่กว้างขึ้น ทั้งรัฐบาลอิสราเอลกับสหรัฐต่างกำลังแสดงให้บรรดาประเทศในตะวันออกกลางกับนานาชาติให้รู้ว่าพวกเขาจัดการผู้ต่อต้านอย่างไร
ประธานาธิบดีโจ ไบเดนตั้งเป้ากำจัดพวกฮามาสไม่ให้เหลือ (ตรงกับที่เนทันยาฮูประกาศ) แสดง “ความเป็นพันธมิตร” ว่าสหรัฐจะยืนเคียงข้าง มีจุดยืนเดียวกับอิสราเอลว่าต้องทุกทำอย่างเพื่อความมั่นคงปลอดภัยของตน รักษาความเป็นมหาอำนาจผู้มีบทบาทสำคัญต่อความมั่นคงภูมิภาคตะวันออกกลางให้นานาชาติรับรู้
เรื่องนี้ส่งสัญญาณถึงอิหร่านโดยตรง โดยเฉพาะหากตีความว่าสงครามนี้เป็นสงครามตัวแทน (proxy war) ระหว่างฝ่ายสหรัฐ (อิสราเอลกับมิตรประเทศ) กับอีกฝ่ายที่อิหร่านเป็นแกนนำ
ในด้านการรบสังเกตว่าอิสราเอลโจมตีอย่างรุนแรง ใช้อาวุธร้ายแรงรุ่นล่าสุด ถล่มจุดสำคัญทางทหาร ตึกพังราบเป็นหลัง ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เป็นพลเรือนและเป็นเด็กจำนวนมาก ทั้งรัฐบาลสหรัฐกับยุโรปแม้แสดงท่าทีให้หยุดยิงชั่วคราว แต่ไม่ขวางที่จะรบต่อจนกว่าฮามาสจะถูกปราบสิ้นซาก (ที่พลเรือนจะต้องเสียชีวิตเพิ่มขึ้นอีก)
เป็นตัวอย่างภาพยนต์สงครามที่รัฐบาลอิสราเอลตั้งใจแสดงให้นานาชาติรับรู้ โดยเฉพาะประเทศปรปักษ์อย่างอิหร่าน ใครจะลบใครออกจากแผนที่โลก
อะไรคือหนทางสันติภาพ:
ณ ตอนนี้ทั้งรัฐบาลเนทันยาฮู นักวิชาการ นักวิเคราะห์หลายคนพูดถึงเป้าหมาย ทิศทางของฉนวนกาซาต่างๆ นานา ไม่มีใครฟันธงได้ว่าอนาคตจะเป็นอย่างไร ที่น่าเป็นไปได้คืออนาคตจะไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป ส่วนคนกาซาที่ต่อต้านอิสราเอลยังมีอยู่แน่นอน
แต่ไหนแต่ไรหลายประเทศแสงจุดยืนว่าหนทางสันติภาพคือต้องเกิดประเทศปาเลสไตน์อยู่อย่างสันติกับประเทศอิสราเอลดังที่พูดเรื่องแนวทางทวิรัฐ (Two-State Solution) ข้อตกลงสันติภาพออสโล (Oslo Peace Accords) เมื่อปี 1993 ระบุเช่นนั้น อิสราเอลต้องทยอยมอบอำนาจการดูแลพื้นที่คืนแก่ PLO (ปัจจุบันคือ PA) ท้ายที่สุดจะเกิดรัฐปาเลสไตน์มีเยรูซาเล็มตะวันออกเป็นเมืองหลวง
แต่หลังผ่านไป 3 ทศวรรษข้อตกลงดังกล่าวไม่บรรลุเป้าหมาย อิสราเอลไม่คืนดินแดนซ้ำยังขยายพื้นที่ยึดครองเพิ่มเติม แม้ชาวปาเลสไตน์ฮึดสู้ นานาชาติประณามทุกปี แต่นับวันอิสราเอลได้รับการยอมรับความเป็นรัฐอธิปไตยมากขึ้น รวมทั้งชาติชาติอาหรับตาม Abraham Accords Peace Agreement สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์กับบาห์เรนและอิสราเอลประกาศสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระดับปกติ มีกระแสข่าวว่ารัฐบาลซาอุฯ ใกล้บรรลุข้อตกลงปรับสัมพันธ์แล้ว
ฮัสซัน นัสรุลเลาะห์ ผู้นำฮิซบอลเลาะห์กล่าวอย่างน่าคิดว่าตะวันออกกลางไม่มีวันสันติและสงครามอาจบานปลายหากอิสราเอลยังรุกรานเพื่อนบ้าน ไม่หยุดยิงในฉนวนกาซา อนาคตทุกอย่างเกิดขึ้นได้ รวมทั้งฮิซบอลเลาะห์เข้าทำสงครามเต็มตัว สงครามที่ฉนวนกาซาพิสูจน์แล้วว่ากองทัพอิสราเอลกำลังล้มเหลว มีความเป็นไปได้ว่าในอนาคต ต่อจากสงคราม “ฮามาส-อิสราเอล” อาจเป็น “ฮิซบอลเลาะห์-อิสราเอล” เปรียบเสมือนแขนซ้ายกับขวาของอิหร่านที่จะทุบอิสราเอลให้จมดิน
บรรณานุกรม :
1. Benjamin Netanyahu vows to ‘save our country’ as Israel battles ‘barbarians’ in Gaza. (2023, October 28). New York Post. Retrieved from https://nypost.com/2023/10/28/news/benjamin-netanyahu-vows-to-save-israel-as-it-battles-in-gaza/
2. Cleveland, William L., Bunton, Martin. (2016). A History of the Modern Middle East (6th Ed.). USA: Westview Press.
3. Netanyahu rules out ceasefire, says no plans to occupy Gaza. (2023, November 10). Arab News. Retrieved from https://www.arabnews.com/node/2406366/middle-east
4. Netanyahu: Gazans’ should flee, IDF to revenge ‘black day’. (2023, October 7). The Jerusalem Post. Retrieved from https://www.jpost.com/arab-israeli-conflict/article-763179
5. Poll: 80% of Israelis say Netanyahu must take public responsibility for Oct. 7 failures. (2023, October 20). Times of Israel. Retrieved from https://www.timesofisrael.com/poll-80-of-israelis-say-netanyahu-must-take-public-responsibility-for-oct-7-failures/
6. Why the U.S. isn’t stopping this war, and other Middle East realities. (2023, November 7). Politico. Retrieved from https://www.politico.com/news/2023/11/07/why-the-u-s-doesnt-want-to-stop-this-war-and-other-middle-east-realities-00125860
-----------------