ถ้าครั้งนี้คือ 9/11 ของอิสราเอล

 เป้าหมายคงไม่ใช่แค่กวาดล้างพวกฮามาสเท่านั้น เป็นไปได้ว่าอิสราเอลอาจใช้สงครามจัดระเบียบตะวันออกกลาง หรือฝ่ายสหรัฐใช้โอกาสครั้งนี้จัดระเบียบตะวันออกกลาง

7 ตุลาคม 2023 กองกำลังฮามาสจากฉวนกาซาราว 2,500 นายบุกโจมตีอิสราเอลหลายทิศทาง สังหารคนในอิสราเอลราว 1,400 รายพร้อมจับตัวประกัน 200-250 คน นักวิชาการบางคนตีความว่าความรุนแรงกับการสูญเสียของวันนั้นไม่ด้อยกว่าเหตุวินาศกรรม 11 กันยายน 2001 เมื่อผู้ก่อการร้ายจี้เครื่องบินพาณิชย์พุ่งชนตึกแฝดของเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์ หรือที่นิยมเรียกว่า 9/11 ของสหรัฐ ครั้งนี้เป็น 9/11 ของอิสราเอล (Israel’s 9/11) บางคนตีความทันทีว่าความสัมพันธ์อิสราเอล-ฮามาสถึงจุดเปลี่ยนแล้ว 

ย้อนรอยเหตุการณ์ 9/11:

เหตุวินาศกรรมก่อการร้ายเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2001 เครื่องบินพาณิชย์ขนาดใหญ่สี่ลำของสหรัฐถูกผู้ก่อการร้ายจี้ ในจำนวนนี้สองลำพุ่งเข้าชนตึกแฝดของเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์ (World Trade Center) ในนครนิวยอร์ก อีกลำพุ่งเข้าชนสำนักงานใหญ่กระทรวงกลาโหมหรือที่เรียกกันว่าตึกเพนตากอนในกรุงวอชิงตัน ส่วนลำที่สี่คาดว่าจะพุ่งชนทำเนียบขาวแต่เนื่องจากผู้โดยสารต่อสู้เครื่องจึงตกลงในพื้นที่ว่างเปล่าไม่ได้ชนถูกอะไร นักวิชาการส่วนหนึ่งเห็นว่าตึกแฝดสูง 1,300 ฟุตเป็นสัญลักษณ์ของทุนนิยม การทำลายตึกเป็นการแสดงออกว่าต่อต้านทุนนิยม 

ในครั้งนั้นประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิ้ลยู. บุช  (George W. Bush) กล่าวว่าผู้อยู่เบื้องหลังการโจมตีคือกลุ่มอัลกออิดะห์ (Al Qaeda) ของอุซามะห์ บินลาดิน หรือโอซามา บินลาเดน (Osama Bin Laden) จึงสั่งโจมตีอัฟกานิสถาน โค่นล้มรัฐบาลตาลีบัน (Taliban) ที่สนับสนุนและให้ที่พักพิงแก่อัลกออิดะห์ ปฏิบัติการโค่นล้มรัฐบาลตาลีบันประสบความสำเร็จด้วยดี สถาปนารัฐบาลอัฟกานิสถานใหม่ภายใต้การนำของนายฮามิด การ์ไซ (Hamid Karzai) ตามด้วยการทำสงครามโค่นล้มระบอบซัดดัม ฮุสเซนแห่งอิรัก

แต่หลังสงครามใหญ่น้อยทั้งในอิรัก อัฟกานิสถานและที่ต่างๆ อัลกออิดะห์กับพลพรรคที่เกี่ยวข้อง เช่นตาลีบันยังคงอยู่ พร้อมจะฟื้นคืนชีพอีกครั้ง มีข้อมูลว่าผู้ก่อการร้ายไอซิส (ISIL/ISIS/IS) พัฒนามาจากอัลกออิดะห์ ทุกวันนี้ตาลีบันยังอยู่ซ้ำยังกลับมาปกครองอัฟกานิสถานด้วย

มีข้อสังเกตว่าด้วยเหตุร้ายที่เกิดกับสหรัฐครั้งนั้น รัฐบาลบุชถึงกับส่งกองทัพนับแสนบุกอัฟกานิสถานกับอิรัก ผลคือรัฐบาลสหรัฐกระชับอำนาจในภูมิภาคตะวันออกกลาง กระชับระเบียบโลกอีกรอบ ประกาศว่าทุกประเทศที่ช่วยเหลือหรือไม่ร่วมต่อต้านก่อการร้ายเป็นศัตรู

ถ้าครั้งนี้คือ 9/11 ของอิสราเอล:

Zbigniew Brzezinski ที่ปรึกษาความมั่นคงของประธานาธิบดีจิมมี คาร์เตอร์ (Jimmy Carter) กล่าวในปี 1988 อย่างน่าสนใจว่า “ฮามาสคือผลิตผลของอิสราเอล” อันหมายถึง ชาวกาซาที่สุดจะอดทน ลุกขึ้นจับอาวุธเท่าที่หาได้สู้กองทัพอิสราเอลทั้งๆ ที่ไม่น่าจะชนะ ยินดีเอาชีวิตเข้าเสี่ยงแต่ไม่ขอยอมอยู่ภายใต้การกดขี่ รวมทั้งเป็นระเบิดพลีชีพมุ่งโจมตีคนไม่เลือกหน้า ด้วยเหตุนี้หลายประเทศจึงตีตราว่ากลุ่มฮามาสคือองค์กรก่อการร้าย รัฐบาลอิสราเอลกับสหรัฐปฏิบัติต่อกลุ่มดังกล่าวดังเช่นปฏิบัติต่อผู้ก่อการร้ายอื่นๆ อย่างอัลกดอิดะห์ ไอซิส (ISIL/ISIS/IS) สงครามฮามาส-อิสราเอลครั้งนี้นักวิชาการทั้งฝ่ายอิสราเอลกับตะวันตกบางคนตีความว่าปฏิบัติการของฮามาสเทียบได้กับเหตุก่อการร้ายเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์เมื่อวันที่ 11 กันยา 2001 (เหตุ 9/11)

ด้านนายกรัฐมนตรี เบนจามิน เนทันยาฮู (Benjamin Netanyahu) เปรียบเทียบฮามาสเลวร้ายกว่าพวกไอซิส ย้ำว่าต้องไม่เกิดเหตุพวกฮามาสบุกเข้าอิสราเอลอีกต่อไป อิสราเอลจะคว่ำบาตรทุกประเทศผู้ให้ที่พักพิงแก่ฮามาส สังเกตคล้ายกับ “รัฐบาลสหรัฐประกาศว่าทุกประเทศที่ช่วยเหลือหรือไม่ร่วมต่อต้านก่อการร้ายเป็นศัตรู”

ไม่ว่าจะเทียบกับผู้ก่อการร้ายอัลกออิดะห์หรือไอซิสกำลังชี้ว่าการตอบโต้ของอิสราเอลเหมาะสมชอบธรรม พวกเขาคือผู้ก่อการร้ายที่ต้องปราบปรามให้สิ้น

ความอีกตอนหนึ่งนายกฯ เนทันยาฮูกล่าวว่าสงครามเริ่มแล้ว อิสราเอลถูกฮามาสโจมตีโดยไม่รู้ตัว ขอให้คนอิสราเอลทั้งหมดออกจากเมืองกาซาทันที อิสราเอลจะลงมือต่อทุกจุดและด้วยกำลังทุกอย่าง รัฐบาลจะทำทุกอย่างให้มั่นใจว่าจะไม่เกิดเหตุการณ์เช่นนี้ซ้ำอีก

ย้ำตั้งแต่ต้นว่าการปราบฮามาสไม่ใช่เรื่องง่ายแต่จะชนะในที่สุด

สมัยเหตุวินาศกรรม 9/11 รัฐบาลสหรัฐประกาศทำศึกระยะยาวกับผู้ก่อการร้ายอัลกออิดะห์นานหลายปี รวมถึงการทำสงครามกับอัฟกานิสถาน ล้มล้างรัฐบาลซัดดัมแห่งอิรัก มารอบนี้อิสราเอลคงใช้ยุทธศาสตร์เดียวกัน อันหมายถึงกวาดล้างระบอบฮามาสและเล่นงานฝ่ายที่สนับสนุนฮามาสทั่วโลกด้วยวิธีการต่างๆ (ไม่จำต้องใช้กำลังทหารเสมอไป) 

ข้ออ้างโจมตีฮิซบอลเลาะห์กับอิหร่าน:

ถ้ายึดแนวทางข้างต้นอิสราเอลสามารถเปิดศึกทำสงครามกับฮิซบอลเลาะห์ (Hezbollah) ในประเทศเลบานอน และอาจไปไกลถึงอิหร่านผู้สนับสนุนรายใหญ่ของฮามาสกับฮิซบอลเลาะห์ ขึ้นกับว่ารัฐบาลเนทันยาฮูจะตัดสินใจอย่างไร นับจากนี้อิสราเอลสามารถโจมตีอิหร่านโดยไม่ต้องอ้างโครงการนิวเคลียร์อิหร่านอีกต่อไป

หรืออาจไม่ต้องวิเคราะห์ตีความให้มากมายหากอิหร่านโจมตีอิสราเอลหรือกองกำลังสหรัฐในตะวันออกกลางโดยตรง ข้อหลังนี้พูดกันมากแต่จนบัดนี้รัฐบาลไบเดนชี้ว่าไม่เป็นเช่นนั้น ข่าวเมื่อวันที่ 23 ตุลาคม กระทรวงกลาโหมสหรัฐเผยยังไม่พบหลักฐานผู้นำสูงสุดอิหร่านอิหม่ามคาเมเนอีออกคำสั่งให้กองกำลังต่างๆ โจมตีสหรัฐ หลังฐานที่มั่นสหรัฐหลายแห่งทั้งในอิรักกับซีเรียโดนโจมตีหลายครั้ง เป็นที่รู้กันทั่วไปว่าเป็นฝีมือของกองกำลังที่อิหร่านหนุนหลัง กองกำลังเหล่านี้ก่อเหตุเป็นระยะ

ไม่ว่าความเข้าใจของทางการสหรัฐจะถูกต้องหรือไม่ ข้อมูลนี้บ่งชี้ว่าสหรัฐยังไม่คิดรบโดยตรงกับอิหร่านตอนนี้ อาจตีความได้ว่ารัฐบาลไบเดนยังยับยั้งชั่งใจหรืออยู่ระหว่างเตรียมความพร้อม แต่ไม่อาจปฏิเสธว่ากองกำลังที่กำลังโจมตีอิสราเอลกับสหรัฐในตะวันออกกลางจำนวนมากได้รับการสนับสนุนจากอิหร่าน สหรัฐจะจัดการกองกำลังเหล่านี้อย่างไร

ทั้งยังเตือนอิหร่านอย่าขยายความรุนแรง ย้ำกองเรือบรรทุกเครื่องบิน 2 ชุดที่อยู่ในทะเลเมดิเตอร์เรเนียลใกล้อิสราเอลพร้อมป้องกันและโจมตีโต้กลับ 

ข่าวนี้ตรงกับข่าวสหรัฐติดตั้ง THAAD (Terminal High Altitude Area Defense) ระบบป้องกันขีปนาวุธชั้นเลิศใกล้อิสราเอล คาดว่าน่าจะเพื่อสกัดขีปนาวุธอิหร่านที่ยิงไกลกว่าพันกิโลถึงอิสราเอล อีกทั้งสามารถยิงโจมตีพร้อมกันหลายลูก ตอนนี้อิสราเอลเผชิญศึกรอบทิศ กองทัพอิสราเอลมีงานล้นมืออยู่แล้ว เหลือแต่อิหร่านจะเข้ารบโดยตรงเท่านั้น 

ล่าสุดทหารสหรัฐปะทะกองกำลังที่อิหร่านหนุนหลังในซีเรีย ทางการสหรัฐชี้ว่ากองกำลังนี้สัมพันธ์กับกองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติอิสลาม (Islamic Revolutionary Guards Corps: IRGC) ของอิหร่าน ได้รับการสนับสนุนทั้งอาวุธ สิ่งของ เงินทอง ทั้งนี้สหรัฐใช้วิธีโจมตีตอบโต้เฉพาะจุดเพื่อป้องกันตัวเอง ไม่หวังปะทะในวงกว้าง

อย่างไรก็ตาม ต้องตระหนักว่าทั้งรัฐบาลสหรัฐ อิสราเอลและอิหร่านต่างมีความยับยั้งชั่งใจ สงครามใหญ่ไม่เกิดง่ายๆ อาจเป็นเพียงสงครามระหว่างอิสราเอลกับฮามาสและกองกำลังที่อยู่รอบประเทศอิสราเอล การโจมตีฐานที่มั่นสหรัฐในตะวันออกกลางไม่นำสู่การรบโดยตรงกับอิหร่าน

ย้อนมองภาพรวมยาวๆ นักวิเคราะห์บางคนชี้ว่าเหตุ 9/11 เป็นผลดีต่อสหรัฐ เอื้อให้ขยายอิทธิพลในประเทศอื่นๆ มากขึ้น โดยเฉพาะในแถบตะวันออกกลาง อัฟกานิสถาน ถ้าหากผู้ก่อการร้ายหวังผลบั่นทอนสหรัฐผลที่ได้คือกลับตรงข้าม รัฐบาลบุชใช้โอกาสดังกล่าวแผ่ขยายอิทธิพลทั่วโลก ด้วยการประกาศว่าประเทศที่ให้แหล่งพักพิงมีความผิดเท่ากับผู้ก่อการร้าย จะถือว่าประเทศนั้นเป็นศัตรูหากไม่ร่วมมือต้านผู้ก่อการร้าย หลายปีในช่วงนั้นหน่วยปฏิบัติการพิเศษ เครื่องบินโดรนสหรัฐโจมตีผู้ก่อการร้ายในหลายประเทศ ไม่มีใครห้ามได้

ตามแนวคิดนี้หากเทียบกับสงครามฮามาส-อิสราเอลน่าติดตามว่าเป้าหมายคงไม่ใช่แค่กวาดล้างพวกฮามาสเท่านั้น เป็นไปได้ว่าอิสราเอลอาจใช้สงครามนี้จัดระเบียบตะวันออกกลาง หรือฝ่ายสหรัฐใช้โอกาสครั้งนี้จัดระเบียบตะวันออกกลาง เพื่อรักษาอิทธิพลกับผลประโยชน์ของตนที่มากกว่าฉนวนกาซาหรือฮามาส 

29 ตุลาคม 2023
ชาญชัย คุ้มปัญญา
(ตีพิมพ์ใน คอลัมน์ “สถานการณ์โลก” ไทยโพสต์ ปีที่ 28 ฉบับที่ 9845 วันอาทิตย์ที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2566)

---------------


บรรณานุกรม :

1. Baudrillard, Jean. (2003). The Spirit of Terrorism. UK: Verso. 

2. Countries that harbor Hamas must be sanctioned, Netanyahu says. (2023, October 16). Jpost. Retrieved from https://www.jpost.com/israel-news/article-768367

3. Ellis, James O. (2011). The Impact of 9/11 on U.S. Foreign Policy. In The 9/11 encyclopedia. (2nd Ed. pp.1-4). USA: ABC-CLIO, LLC.

4. ‘Israel’s 9/11’: Political analysts react to deadly Hamas attack. (2023, October 21). CNBC. Retrieved from https://www.cnbc.com/2023/10/08/israels-9/11-political-analysts-react-to-deadly-hamas-attack.html

5. Netanyahu: Gazans’ should flee, IDF to revenge ‘black day’. (2023, October 7). The Jerusalem Post. Retrieved from https://www.jpost.com/arab-israeli-conflict/article-763179

6. No direct Iran order for proxies to attack US troops in Middle East- Pentagon. (2023, October 23). J Post. Retrieved from https://www.jpost.com/breaking-news/article-769815

7. US warns Iran against escalation, boosts military readiness, pulls some Iraq staff. (2023, October 23). Times of Israel. Retrieved from https://www.timesofisrael.com/us-amps-up-military-readiness-in-mideast-warns-iran-pulls-some-iraq-embassy-staff/

8. Yes, This Is Israel’s 9/11. (2023, October 9). The Intercept. Retrieved from https://theintercept.com/2023/10/09/israel-hamas-september-11/

-----------------